Kandidaat zonder ruggegraat

"Hitler was een godsgeschenk.' " Joden zijn zelf verantwoordelijk voor de Holocaust." " Joden hebben een zwarte ziel." Na Barack Obama heeft nu ook John McCain met een omstreden geestelijk leider te maken. Hoe beide kandidaten hiermee omgaan tekent hun karakter.

McCain is als presidentskandidaat van de Republikeinse partij niet zeker van de steun van de hele achterban. Christelijk-conservatieven, sinds President Reagan de rots in de branding van de Republikeinen, zijn nog steeds niet overtuigd van McCain's conservatieve oprechtheid. De senator uit Arizona was dus zichtbaar in zijn nopjes toen hij, na maanden hengelen, de goedkeuring van de nationaal bekende conservatieve pastoor John Hagee kreeg.

Vanavond nam hij echter afstand van de pastoor. Hagee heeft in het verleden dingen gezegd waar McCain zich niet in kan vinden. Maar, zo verzekerde McCain, hij was daarvan niet op de hoogte toen hij de pastoor het politieke hof maakte.

Hagee trok naar aanleiding hiervan zijn steunbetuiging terug, want " I am tired of these baseless attacks and fear that they have become a distraction in what should be a national debate about important issues."

De "distraction" waar Hagee over praat zijn zijn uitspraken over Joden. Volgens de pastoor hebben zij de Holocaust over zichzelf afgeroepen omdat zij niet uit eigen beweging richting Beloofde Land gaan. God moest daarom wel gebruik maken van onorthodoxe maatregelen - lees Hitler - om hen een duwtje in de rug te geven. "Then God sent a hunter. (...) And the Bible says -- Jeremiah writing -- 'They shall hunt them from every mountain and from every hill and from the holes of the rocks,' meaning there's no place to hide. And that might be offensive to some people but don't let your heart be offended. I didn't write it, Jeremiah wrote it. It was the truth and it is the truth. How did it happen? Because God allowed it to happen. Why did it happen? Because God said my top priority for the Jewish people is to get them to come back to the land of Israel. Those who came founded Israel; those who did not went through the hell of the Holocaust."

Voor McCain is na vanavond de kous af, want " Obviously, I find these remarks and others deeply offensive." Ook weersprak hij direct iedere link met Obama's omstreden pastoor Jeremiah Wright, "Rev. Hagee was not and is not my pastor or spiritual adviser, and I did not attend his church for 20 years. I have denounced statements he made immediately upon learning of them, as I do again today."

Jammergenoeg voor McCain zal hij meer last zal hebben van Hagee dan Obama van Wright. En dat is terecht. Obama zat in een identiteitscrisis toen hij als 26-jarige in Wright's kerk aanschoof. Als zoon van een zwarte vader en blanke moeder was hij gegrepen door Wright's inzet voor de arme kerkgenootschap. Bewondering sloeg om in vriendschap en zelfs toen dat politiek gevaarlijk werd bleef hij zijn pastoor trouw.

McCain zocht Hagee's steun uit politieke overwegingen en het idee dat dat zonder uitvoerig onderzoek zou gebeuren is ondenkbaar. Hagee`s opvattingen over de Joden, die hij al jaren propageert, moeten daarbij boven zijn komen drijven en ondanks dat zette McCain door. Pas toen Hagee politiek meer nadeel dan voordeel opleverde, besloot McCain de samenwerking te beeindigen.

Hoe leiders crises behandelen laat hun karakter zien; en, althans in deze crisis, is het duidelijk dat McCain de kandidaat zonder ruggegraat is.