Tuesday 30 September 2008

Word War I: Wat de kandidaten niet zeiden

Het lijkt alweer een eeuwigheid geleden dat de presidentskandidaten elkaar in Mississippi troffen voor hun eerste debat. Toch is het nuttig om terug te keren naar afgelopen vrijdag, want wat de heren niet zeiden was interessanter dan wat ze wel bespraken.

Het onderwerp van het presidentiële debat zou buitenlandse politiek zijn; gezien de financiële ontwikkelingen van de dagen voorafgaand aan de ontmoeting werd op de valreep besloten ook geruime tijd over de economie te praten. Hoewel dit bij uitstek de gelegenheid was het kruispunt van beide zaken te bespreken – Amerika's energiebeleid – bleef het onderwerp zo goed als onaangeroerd.

Om te begrijpen waarom meer aandact op zijn plaats zou zijn geweest, moeten we nog verder terug in de geschiedenis, naar de goede oude tijd dat Amerika slechts met een energiecrisis te kampen had. Aangevuurd door hoge olieprijzen, noemden de kandidaten regelmatig “energy independence” als de oplossing voor al Amerika`s problemen.

Niet langer zou het land miljarden uitgeven aan landen en regimes “that don't like us very much,” aldus John McCain. Investeren in de ontwikkeling van schone brandstof “would create millions of jobs,” was Barack Obama's mening. Een heldere energie-strategie zou de economie en Amerika's nationale veiligheid garanderen, brandstofprijzen doen dalen; en omdat het allemaal ook nog eens goed was voor het milieu, zou het land op meer sympathie van de rest van de wereld kunnen rekenen. De kandidaten leken het zowaar eens te zijn.

In het debat was van die eensgezindheid echter weinig terug te zien. Volgens een overzicht van de Washington Post, dat per vraag het woord vermeldt dat de kandidaat tijdens zijn reactie het meest gebruikt, was “energy” slechts één keer Obama's topwoord. In de lijst van McCain's acht antwoorden, aangevoerd door “spending” en “strategy,” kwam de term niet één keer voor.

En de keren dat men het woord in de mond nam werd het voornamelijk ingezet om de ander te bekritiseren. Zo werd er gebekvecht over wie de meeste belastingvoordelen aan oliemaatschappijen beloofd had, wie zich meer had ingezet voor de veilige opslag van kernafval en wie het beste inzicht had in het conflict tussen Rusland en Georgië.

Als ze al de energie-link tussen buitenlandbeleid en economie trokken, werd die zo vertroebeld dat het publiek niet in de gaten kreeg dat de kandidaten het over de Moeder van Alle Oplossingen hadden. Zo verpakte McCain zijn plan voor 45 nieuwe kernreactoren, goed voor 700.000 extra banen, in een opmerking over hoe trots hij was dat hij dat plan samen met Hillary Clinton op poten had gezet; Obama lanceerde zijn plan het verouderde Amerikaans electriciteitsnetwerk te verbeteren – een proces dat veel werk zal opleveren en om aandacht schreeuwt – aan het einde van een betoog over belastingdruk.

De meest verhitte discussie van de avond ontstond weliswaar toen de heren elkaar enkele malen in de rede vielen over wie de grootste voorvechter is van alternatieve energie, maar in een debat dat niet op gang leek te komen betekent dat helaas weinig.

Kortom, een gemiste kans. Niet alleen omdat de kandidaten de kijkers niet overtuigden van hun gelijk dat een goed energie-beleid aan de wieg staat van alle oplossingen, maar vooral omdat de plannen van Obama en McCain zo uiteenlopen dat er ook daadwerkelijk iets te kiezen is. Gelukkig liggen er nog drie debatten in het verschiet.

McCain's Dominoramp

Het ging zo lekker met de besprekingen over het $700 miljard kostende reddingsplan. Democraten en Republikeinen werkten - met het water tot ver boven de lippen – ongekend lekker samen; na een paar dagen overleg was er zelfs al een plan waar iedereen zich in leek te kunnen vinden.

Fast forward naar gister; het plan afgeschoten, een record-duikeling van de Dow Jones en wereldwijde paniek. Wat ging er mis? Eén simpele reden, John McCain. En om dat te begrijpen moeten alle steentjes van deze Dominoramp één voor één worden rechtgezet, te beginnen met de laatste.

Maandagmiddag stemden 133 Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden tegen het wetsvoorstel. Niet omdat ze de ernst van de situatie niet inzagen, of omdat ze het reddingsplan afkeurden, aldus de Republikeinse Nummer Drie congresman Adam Putnam, maar vanwege een toespraak van de Democratische Spreker Nancy Pelosi. Volgens de GOP's Nummer Eén John Boehner had Pelosi's “partisan tone” zijn achterban zelfs “vergiftigd.”

Eerder op de dag - toen alles nog koek en ei leek – had Pelosi gezegd dat President Bush's “reckless economic policies, “fiscal irresponsibility” en “anything goes economic policy” tot de crisis geleid hadden. Gelukkig, zei ze, was er licht aan het einde van de tunnel. “In the new year, with a new Congress and a new president, we will break free with a failed past and take America in a new direction to a better future.”

Of Pelosi`s speech te ver ging is een kwestie van smaak; onbetwistbaar is de reden dat zij voor deze woorden koos. Zij schoot haar presidentskandidaat te hulp, die gedurende het weekend voortdurend door McCain bekritiseerd was. Barack Obama had er voor gekozen ver van Washington, D.C te blijven. Hij wilde een politieke show voorkomen omdat dat de besprekingen zou verstoren. “If they need me, I`ll be there.”
Ondertussen claimde McCain vanaf Capitol Hill “true leadership” door zijn campagne op te schorten; en terwijl hij met zijn voeten in de klei aan het vechten was voor “the American people on Main Street,” handelde zijn “naive opponent” de crisis per telefoon af. “The partisan tone” was gezet.

Maar McCain's keuze de onderhandelingen deze politieke injectie te geven was echter niet bedoeld om de Amerikaanse economie te redden, maar draaide om zijn eigen campagne. Polls vorige week woensdag - de dag van zijn drama queen besluit – wezen, dankzij de financiele crisis, op een significant gat tussen beide kandidaten. Buitenlandse politiek expert McCain moest iets drastisch doen om de spotlights van economie deskundige Obama af te pakken.

Hij zal het omduwen van dat eerste dominosteentje gaan betreuren. Zijn voorbeeld – eigen campagne voor algemeen belang - is gister gevolgd door zijn partijgenoten in het Huis, die op 4 november ook graag herkozen worden. Door tegen het wetsvoorstel te stemmen komen zij hun achterban, waarvan twee-derde tegen het plan is, tegemoet. “Als hij het kan, waarom wij niet ook?”

De economie blijft zo de komende dagen alle voorpagina's beheersen, waardoor de ster van Obama verder zal stijgen. Way to go, John.

Monday 29 September 2008

Tina Fey to the Rescue

"Sarah Palin" maakte dit weekend weer haar opwachting in het comedy programma Saturday Night Live. Het interview - klik op de foto - met "Katie Couric" is briljant.

Het enige verontrustende aan de sketch is dat niet alles wat Tina Fey's Palin zegt uit de SNL schrijverskoker komt. Als de echte Palin het debat komende donderdag net zo slecht doet als de drie interviews die ze tot nu gegeven heeft, doet McCain er verstandig aan haar in te ruilen voor Tina Fey. Dan weten tenminste zeker dat haar kandidatuur een grap is.

McCain: "Stem niet op mij."

De kanidaten hadden hun katheders in Ole Miss University nog niet verlaten of de eerste campagnereclames over het debat stonden al op Internet. Voor wie nog twijfelde over de winnaar en de wie de heren graag als de volgende president zien, McCain's onderstaande commercial maakt alles duidelijk.

Zolang kandidaten geen grote fouten maken of domme dingen doen, heeft een debat in een nek-aan-nek race weinig invloed. Kijkers horen bekende standpunten, al eerder gebruikte one-liners of grapjes met baarden. Zo bezien was afgelopen vrijdag geen spetterende avond; plaats het debat echter in een grotere context en het is duidelijk dat Obama aan het langste eind trok.

Het onderwerp van de avond was buitenlandse politiek, het kennisgebied bij uitstek van McCain. Maar hij was niet in staat met zijn 26 jaar ervaring Obama te overschaduwen. Dat hij volgens enkelen beter uit de verf kwam dan Obama maakte voor de einduitslag van het debat weinig uit: gezien de financiele ontwikkelingen werd op de valreep namelijk eerst de economie uitvoerig besproken, en op dat vlak staat Obama als de expert te boek. Het gelijke spel dat zich na 90 minuten aandiende moet echter als een overwinning voor Obama worden beschouwd.

In een aantal peilingen vlak voor het debat bleek dat de Democraat een gat had geslagen ten opzichte van zijn tegenstander. McCain moest dus een significante overwinning behalen om die cijfers te veranderen. Met nog maar twee debatten in het verschiet, is die opdracht lastiger en time is ticking.

Vanwege het gelijke spel lag voor McCain daarom de nadruk op post-debat spinning, wat zoveel betekent als je campagneteam jouw opmerkingen in betere bewoordingen laten herhalen. Obama kon natuurlijk niet achter blijven, want goede peilingen zijn leuk, maar het gaat om 4 november. In de reclames die die exercitie opleverde gebruiken beide kandidaten materiaal uit het debat.

Waar Obama's reclame de bekende toon van het debat voorzet, probeert McCain een groter plaatje te schilderen door zijn tegenstander nogmaals als "not ready to lead" te kwalificeren. In de commercial horen wij Obama een aantal maal zeggen dat McCain gelijk heeft, wat de Democraat ongeschikt maakt voor het presidentsschap. Oftewel wie het eens is met McCain begrijpt niets van politiek en moet vooral geen president worden. McCain's enigszins verpakte maar overduidelijke boodschap: kies mij alsjeblieft niet als je president.

McCain's "You are Right ad"

Obama's "Zero ad"

Saturday 27 September 2008

Debat verrast niet; Nederlandse pers wel

Het eerste presidentiele debat leverde geen verrassingen op. Totdat je wat Nederlandse kranten onder ogen krijgt.

Ik zal er eerlijk voor uit komen: ik ben bevooroordeeld en hoop van harte dat Obama wint op 4 november. Die wens is niet gebaseerd op anti-Republikeinse sentimenten, het onzinnige idee dat het goed is als een neger het Witte Huis gaat bewonen of Obama's opmerkelijke levensloop. Ik heb mij de afgelopen twee jaar als correspondent van dichtbij op de campagnes gestort, weet waar de kandidaten voor staan en heb een redelijk idee van de richting waarin zij Amerika en de wereld de komende vier jaar willen sturen. En die gefundeerde mening geef ik mijn lezers mee. In sommige kringen is dit journalistieke zelfmoord, maar ik zie duiding en context als belangrijke onderdelen van mijn werk.

Afgelopen weekend sloeg ik daarom met verbazing de drie grote Nederlandse kranten open (virtueel dan). Wie al de moeite genomen had zelf het debat te bekijken, kwam of niet verder dan het oplepelen van algemeenheden, danwel tot conclusies die bij mij de vraag opriepen "naar welk debat heb jij gister gekeken?"

De NRC meldde dat er "geen fouten" gemaakt waren, waar inderdaad geen speld tussen te krijgen is. De opmerking dat McCain "zich beter in zijn element leek te voelen" kwam voor mij echter uit het niets; de reporter is zich gelukkig bewust van de subjectiviteit van zijn opmerking en gebruikt het woord "leek." Les Eén uit het Handboek Journalistiek.

Helaas is die les bij de tweede observatie vergeten, en de reporter beschrijft een "soms mokkende Obama." Voor de goede orde: mokken doen kleuters die iets niet mogen. Deze huis-, tuin- en keuken psychoanalyse van de gemoedstoestand van een man die grote kans maakt `s werelds enige supermacht te gaan besturen leidde bij mij tot verwarring over het debat dat de NRC reporter gezien had.

De Volkskrant onthield zich op zijn beurt van dergelijke beschrijvingen; sterker nog, het hele artikel blonk uit in nietszeggendheid. Ja inderdaad, McCain zei dit en Obama dat; ja, inderdaad achteraf claimen beide kampen de overwinning; en ja, Obama leek (weer dat handboek) sterker op het economische vlak en McCain op het gebied van buitenlandse zaken, maar willen de lezers niet weten wat dat betekent? Moet een buitenland correspondent niet in staat zijn duiding aan de avond te geven?

Kennelijk niet, want de reporter mocht probleemloos van zijn eindredacteur "de consensus onder de commentatoren in de media" aanhalen. Voor zover er in dit land, met zijn tientallen kranten en magazines, honderden radio- en televisieprogramma`s en duizenden Web sites al over "de media" te praten is, - om over "de commentatoren" nog maar te zwijgen - "consensus" bestaat alleen over het feit dat er geen consensus is. Wat de reporter waarschijnlijk bedoelde te zeggen is dat een handjevol talking heads op CNN, FOX, CBS en MSNBC het na afloop van het debat minder dan normaal oneens leek te zijn (ook ik ken Les Eén).

De Telegraaf ging nog een stap verder. Het artikel schrijft wat de LA Times, New York Times, Wall Street Journal en de Washington Post van het debat vonden. Natuurlijk neem je niet zelf de moeite een reporter naar het debat te laten kijken. Het is tenslotte maar één van de belangrijkste gebeurtenissen in een verkiezingsstrijd waarvan de uitkomst de koers van de wereld de komende vier jaar gaat bepalen. Pen lekker over wat die gekke Amerikanen zeggen en concentreer je op Gordon en de uitslag van PEC Zwolle-Stormvogels.

Gelukkig krijgen mijn collega`s nog drie herkansingen.

"Palin, ga weg."

Een maand nadat John McCain haar uit het niets tevoorschijn toverde, is het hoge woord eruit: Sarah Palin moet opstappen. Althans als het aan columnist Kathleen Parker ligt. "She’s out of her league."

Parker is niet zomaar iemand: haar columns verschijnen in tientallen kranten en ze geeft regelmatig haar mening op radio en televisie; haar oproep betekent dus meer dan gepruttel in de blogosfeer. Daarnaast staat ze als conservatief te boek: ze wil graag dat de Republikeinen het Witte Huis behouden en dat gaat volgens haar niet lukken met Palin als McCain`s running mate.

De drie interviews die Palin tot nu toe gaf maken volgens Parker één ding duidelijk: ze is ongeschikt om één hartslag van het presidentsschap verwijderd te zijn. Hoewel Parker in eerste instantie onder de indruk was - Palin`s achtergrond is "fun, inspiring and all-American" - zijn de omstandigheden de laatste weken dermate drastisch veranderd dat ze op moet stappen, "Quick study or not, she doesn’t know enough about economics and foreign policy to make Americans comfortable with a President Palin should conditions warrant her promotion."

Parker is keihard in haar kritiek. Palin brabbelt, valt in herhalingen en ze praat veel, maar zegt niets. "If BS were currency, Palin could bail out Wall Street herself." Om erger te voorkomen moet ze weg; en omdat McCain haar niet kan wegsturen - politieke zelfmoord - moet ze zelf opstappen. "Verzin een reden, zeg dat je meer tijd met je familie wil doorbrengen," smeekt Parker, "Do it for your country."

Het zou een unieke move zijn als Palin gehoor geeft aan Parker's oproep. Franklin Roosevelt's eerste Vice-president John Garner besloot na acht jaar zelf een gooi naar het Witte Huis te doen; zijn tweede Vice-president Henry Wallace werd op aandringen van Democratische partijbonzen ingeruild voor Harry Truman; en Nixon`s eerste Vice-president Spiro Agnew stapte op vanwege verdenking van fraude, maar een kandidaat die zich vijf weken voor de verkiezingen terugtrekt, dat hebben we nog nooit eerder gezien.

De kans lijkt daarom klein dat ze het gaat doen. Maar met het eerste vice-presidentendebat komende donderdag en gezien McCain's historie van drama queen beslissingen, moet niets worden uitgesloten.

Het eerste deel van het CBS interview met Palin; luister vooral naar haar laatste opmerking.


Lees hier Parker`s volledige column.

Friday 26 September 2008

Letterman's furie

John McCain zou te gast zijn bij David Letterman, maar zei af vanwege de financiele crisis. Hij moest naar Washington om daar orde op zaken te stellen. Geen probleem...totdat Letterman erachter kwam dat de senator zich voor zijn vertrek eerst nog liet interviewen in een ander programma.

Denk niet dat Letterman`s tirade alleen om te lachen is. De Late Show is een van de best bekeken televisieprogramma's in Amerika; Letterman wordt op handen gedragen en hij kan mensen maken of breken. McCain zou er verstandig aan doen het interview op korte termijn wel door te laten gaan. Letterman maakte namelijk geen grap toen hij zei dat "the road to the White House goes through me."

Thursday 25 September 2008

De grenzen van Amerika

De vele helicopters, geblindeerde SUV`s en politieauto`s die hier vandaag te zien zijn verraden de komst van politieke hotshots naar Washington. In het Witte Huis bespreken op dit moment president Bush, de leiders van het Congres en beide presidentskandidaten een plan om de economie te reanimeren. Om Amerika`s problemen op te lossen is echter meer nodig dan $700 miljard.

Dit land is groot geworden dankzij "the freedom to pursue happiness." De oneindige mogelijkheden je dromen na te jagen, in combinatie met innovatie, optimisme en een "can-do" mentaliteit maken de "the sky the limit."

Grenzen bestaan voor Amerikanen alleen om doorbroken te worden; vanaf het moment dat de geografische grenzen van het land vaststonden zochten Amerikanen nieuwe barrieres die geslecht moesten worden. Het land versloeg het Nazisme en Communisme en zette op de valreep als eerste een man op de maan; de straten waren van goud en iedere krantenjongen kon het tot miljonair schoppen. Voor wie de "American Dream" droomde kon het niet op: eeuwige groei is mogelijk en het kan altijd meer, sneller, beter en groter.

Niet dus. En hoewel de indruk gewekt wordt dat de crisis op te lossen is - mits iedereen accoord gaat met "biggest financial bail out in American history" - is de malaise op Wall Street onderdeel van een groter verhaal: Amerika loopt op dit moment op ieder vlak tegen grenzen aan. In Irak en Afghanistan blijkt dat het grootste en beste leger ter wereld niet van een paar guerrilla strijders kan winnen; goedkope olie is niet langer in overvloed voorradig; als iedere wereldburger net zoveel energie zou verbruiken als de gemiddelde Amerikaan, hebben we drie aardbollen nodig; eenzijdig verdragen opzeggen heeft tot isolationisme geleid; nieuwe rechtsregels plaatsten het land buiten de internationale rechtsorde; 100 miljoen vette Amerikanen laten zien dat je je niet onbeperkt kan volproppen.

Amerikanen moeten leren dat er grenzen zijn, hoezeer dat ook tegen hun karakter ingaat. Gelukkig maakt deze crisis het nemen van ongekende maatregelen iets makkelijker. Want het is simpel: "the American way of life" moet aan de 21ste eeuw worden aangepast en als Amerika het niet zelf doet, gaat iemand anders het voor hen doen.

Palin's energie-rekening

John McCain en Sarah Palin zijn over het algemeen twee handen op één buik. Beiden staan te popelen de spilzucht in Washington aan te pakken; ze zijn allebei voor belastingverlagingen en geen van twee wil weg uit Irak voordat de oorlog gewonnen is.

Natuurlijk gaan ze niet altijd samen door één deur, zei Palin onlangs. “Wat verwacht je anders van twee zulke uitgesproken 'mavericks?'” Zo verschillen de Republikeinse kandidaten van mening over de oorzaak van global warming; en dat zou wel eens grote consequenties kunnen hebben als ze op 4 november de verkiezingen winnen.

McCain raakte er in de aanloop naar de voorverkiezingen van overtuigd dat de mens mede-verantwoordelijk is voor global warming; en die opvatting werd hem door het Christelijk-conservatieve deel van de Republikeinse achterban niet in dank afgenomen. Hoewel dat veranderde inzicht McCain's imago als onafhankelijke stijfkop onderstreept had in de strijd om zijn partij`s kandidatuur, was hij bang dat het hem in de race met Obama stemmen zou gaan kosten.

In bepaalde Christelijk-conservatieve kringen wordt global warming als pure oplichting gezien. Het is een truc van “extreme liberalen en milieufreaks” om de aandacht af te leiden van de eeuwige strijd tegen Satan. Anderen zijn imiddels wel overtuigd van de opwarming van de aarde, maar dat heeft volgens hen niets met menselijke activiteit te maken. God`s wegen zijn eenmaal ondoorgrondelijk.

Om zijn geloofwaardigheid bij deze kiezers op te krikken en zo te zorgen dat ze op 4 november voor hem de gang naar de stembus maken, had McCain een wonder nodig. Weer zijn eigen mening veranderen zou politieke zelfmoord betekenen en dus, entrée Sarah Palin.

De gouverneur uit Alaska erkent weliswaar het bestaan van global warming – in haar staat is de temperatuur de laatste 50 jaar meer gestegen dan waar ook ter wereld -, maar dat is volgens haar geenszins de mens aan te rekenen. In het comedy programma Saturday Night Live zei een imitatie Palin – een briljante rol van actrice Tina Fey – dat het warmer omdat “God is hugging us a little bit harder.” Zo heeft de echte Palin het nooit gezegd, maar het komt er wel neer: menselijk verzet tegen global warming is zinloos.

En dat zou vanaf volgend jaar wel eens het nieuwe nationale beleid kunnen worden. Onder president McCain krijgt Palin, die volgens hem meer van het onderwerp afweet “than probably anyone else in the United States of America,” de verantwoordelijkheid voor energie. Terwijl zijn volle aandacht opgaat aan de financiële malaise en twee oorlogen, gaat zij een energie-agenda presenteren die volgens de experts President Bush rechts inhaalt. Om een idee te geven: toen het Congres de ijsbeer op de lijst met bedreigde diersoorten plaatste, vocht zij de wet aan. De mens was niet verantwoordelijk voor zijn mogelijke uitroeiing en had zich dus ook niet te bemoeien met zijn behoud.

Als zij vanaf 20 januari 2009 op komt voor de belangen van heel Amerika is het duidelijk welke kant het op zal gaan. En wordt de rekening voor dat beleid aan de ijsbeer gepresenteerd, dan kan Palin haar handen in onschuld wassen: kennelijk was er voor hem geen ruimte meer in God`s plan.

Monday 22 September 2008

Uit den ouden doosch...

“Obama gaat de belastingen verhogen.” “McCain's energieplan is een ramp voor het milieu.” “Mijn tegenstander weet niet wat hij met Irak aanmoet.” Wie zijn keuze op 4 november nog moet bepalen, ziet dankzij de campagne-advertenties door de bomen het bos niet meer. Tel daarbij op de gekleurdheid van diverse media, en je begrijpt de besluitloosheid van de Amerikaanse kiezer. Gelukkig is er de onpartijdige Web site factcheck.org.

Er was een tijd dat presidenten bekend stonden om hun eerlijkheid. Op school leert ieder Amerikaans kind het verhaal dat George Washington, als zeven-jarig jongetje, huilend aan zijn vader opbiechtte dat hij diens kersenboom had omgehakt. President Lincoln' s bijnaam was “Honest Abe;” toen hij erachter kwam dat hij een klant per ongeluk teveel had laten betalen, sloot hij meteen de winkel van zijn ouders om het verschil persoonlijk terug te gaan betalen.

Degelijke verhalen zijn daarna nooit meer voorgekomen. Integendeel. Roosevelt's verlamde benen, Kennedy's slippertjes, Nixon's “I'm not a crook,” Clinton's “I did not have sex with that woman,” George W. Bush's massavernietigingswapens, de lijst met leugens en verdraaide feiten gaat maar door.

Hoewel liegen en het presidentsschap inmiddels onlosmakelijk met elkaar verbonden lijken, doen presidentskandidaten er alles aan om eerlijk en betrouwbaar over te komen. De meest gebruikte route is de kiezer, via advertenties, op laag-bij-de-grondse karaktertrekken van de tegenstander te wijzen; maar ook enthousiast op de eigen borst kloppen is een veel gebruikte methode. In beide gevallen wordt er vaak een loopje genomen met de waarheid waardoor de zwevende kiezer niet meer weet wie of wat hij kan geloven.

Voor die Amerikanen biedt Factcheck uitkomst. In tegenstelling tot veel andere instanties die 'onpartijdigheid' claimen blijkt uit hun berichtgeving geen voorkeur voor een bepaalde kandidaat: zij maken gehakt van onzinnige beweringen, waar ze ook vandaan komen. Ook het feit dat zij op alle nieuwszenders worden aangehaald onderstreept hun neutrale blik.

Het concept slaat aan: zelfs in de slechts in naam onbevooroordeelde praatprogramma`s op Fox en MSNBC worden inmiddels halve waarheden van beide kanten door de mangel gehaald. De leugens van de eigen kandidaat zijn weliswaar minder “outrageous” dan die van de tegenpartij, maar het is een begin.

Factcheck lijkt daarmee een gat in de markt gevonden te hebben waar lange tijd geen behoefte aan leek te zijn in Amerikaanse verkiezingen: de waarheid.

Thursday 18 September 2008

Spin, baby, spin

John McCain lijkt eindelijk zijn zin te krijgen. Al weken roepen hij en zijn aanhangers de Democratische meerderheid in het Amerikaanse Congres op offshore drilling in natuurgebieden toe te staan; en sinds deze week heeft hun “drill, baby, drill” mantra succes. Afgelopen dinsdag stemde het Huis van Afgevaardigden vóór het opheffen van een wet uit 1982 die het boren naar olie voor de eigen kust aan banden legt.

Of dit besluit een overwinning is voor de Republikeinse presidentskandidaat is vooralsnog even onduidelijk als wat het voor zijn Democratische tegenstander betekent.

Vanaf het moment dat benzine gemiddeld meer dan $4,- per gallon ging kosten, is McCain op zoek naar manieren om Amerika`s “pain at the pump” te verlichten. In de zomer pleitte hij voor het tijdelijk opheffen van federale belastingen op benzine zodat Amerikanen die met de auto op vakantie gingen iets toegemoet werd gekomen.

Dat plan werd weggehoond door energie-experts en economen. Volgens hen zou die paar cent per gallon niets uitmaken; Amerika moest maar wennen aan dure olie. Bovendien kon het geen kwaad als men de auto vaker zou laten staan.

Ook Barack Obama veegde de vloer aan met McCain's idee. Hij noemde het “uitstel van executie,” “een populistische campagnebelofte” en “een lapmiddel” waar Amerika op de lange termijn niet bij gebaat was. Zijn energieplan voorzag daarentegen in een structurele oplossing voor de Amerikaanse verslaving aan buitenlandse olie en was een eerste stap naar energie-onafhankelijkheid. Ook waren zijn voorstellen goed voor het milieu en de Amerikaanse economie; en op de valreep werd ook nog eens de nationale veiligheid gegarandeerd.

McCain sloeg daarop terug met de oproep het verbod op offshore drilling op te heffen; Dat bleek een gouden greep, want inmiddels bleek 60 procent van de Amerikanen olieboringen boven natuurbehoud te verkiezen; een toename van 12 procent ten opzichte van vier maanden eerder. Dat veranderde inzicht heeft McCain in de strijd met Obama veel goeds gedaan. Tel daarbij op zijn keuze voor Sarah Palin - offshore drilling supporter van het eerste uur - en dat verklaart de nek-aan-nek van de laatste weken.

Kortom, de Democaten moesten iets doen om hun kandidaat te helpen. Hoe langer zij gebruik maakten van hun privilege als meerderheid in het Huis en de Senaat het wetsvoorstel over offshore drilling niet ter stemming te brengen, des te meer munitie zij de Republikeinen gaven om Obama - en hun eigen partij - de schuld te geven van de energiecrisis. En hoewel het Democratische voorstel dat nu door het Huis is aangenomen minder gebied voor olieboringen openstelt dan McCain cs willen, is het ver verwijderd van het eerdere Democratische standpunt dat offshore drilling onbespreekbaar was.

Het wetsvoorstel is nu onderweg naar de Senaat waar een deel van de Republikeinse minderheid alvast de messen slijpt. Maar niet iedereen binnen de GOP is ervan overtuigd dat tegen stemmen de beste oplossing is. Als zij het plan namelijk afschieten kunnen de Democraten op hun beurt de Republikeinen ervan beschuldigen het verbod in stand te houden en zodoende de energiecrisis te laten voortduren.

Maar ook Democraten worstelen met de wet. Het Witte Huis zeker stellen brengt het risico met zich mee de traditioneel milieubewuste achterban boos te maken; maar zonder een gezonde portie Realpolitik zou het weleens helemaal mis kunnen gaan.

Gelukkig is er ook nog plaats voor enig realisme. Politici van beide partijen hebben gezegd dat zelfs als het verbod wordt opgeheven het effect pas over jaren merkbaar zal zijn. De vraag is echter of het Amerikaanse volk de komende weken naar dat geluid luistert. Spin doctors zullen tot 4 november alles in het werk stellen om de uitslag van de stemming als een nederlaag voor de andere partij neer te zetten.

Tuesday 16 September 2008

Palin Live in New York

De video waar iedereen naar uitkeek vanaf het moment dat McCain haar naar voren schoof. Sarah Palin gaf afgelopen zaterdag samen met Hillary Clinton een persconferentie. Een briljante vertolking van Saturday Night Live's Tina Fey en Amy Poehler.

Monday 15 September 2008

The Party is Over

Wie bij ET aan Steven Spielberg's film denkt, welkom in de warme, overbevolkte wereld van Thomas Friedman. In zijn nieuwe boek “Hot, Flat and Crowded: Why We Need a Green Revolution -- and How It Can Renew America” beschrijft de New York Times columnist hoe ET - Energy Technology – Amerika en daarmee de rest van wereld van de ondergang kan redden. De enige voorwaarde voor succes is “that things will have to change around here, and fast.”

Het water staat Amerika tot aan de lippen en dat is niet in de laatste plaats de schuld van de politiek, aldus Friedman. Hoewel de reactie op de oliecrisis uit 1973-74 – een gevolg van het OPEC embargo – tot significante resulaten leidde onder de Presidenten Nixon, Ford en Carter, werden verdere goede voornemens in de jaren daarna verkwanseld. De Energy Policy and Conservation Act uit 1975 verplichtte automakers met succes het aantal “miles per gallon” in 10 jaar tijd te verdubbelen; het Congres maakte in de jaren `70 fondsen vrij voor onderzoek naar alternatieve energiebronnen; en President Carter liet in 1979 zonnepanelen op het dak van het Witte Huis plaatsen.

In 1985 kwam onder President Reagan een abrupt einde aan dit beleid. Hij schroefde de wet die auto`s nog efficiënter moest maken terug, zette een streep door de onderzoeksprogramma`s en gaf Carter's zonnepanelen cadeau aan een school in Maine. De olie-crisis was immers voorbij. Bush senior en Clinton zette deze “business-as-usual” politiek verder. Zelfs nadat de gebeurtenissen op een zonnige dinsdagmorgen in september een nieuw tijdperk inluidden, was ook de voormalige Texaanse olieboer George W. Bush geenszins van plan Amerika`s energie-agenda aan te passen.

De realiteit heeft dat gebrek aan leiderschap en politiek inzicht in 2008 ingehaald, schrijft Friedman. De wereld is inmiddels “hot, flat and crowded” en Amerika loopt ver achter als het op energiebeleid aankomt. Om de vijf grootste bedreigingen van dit moment – brandstoftekorten, energie-armoede, oliedictaturen, klimaatverandering en flora- en faunauitroeing – het hoofd te bieden, moet Amerika in actie komen. “Manage the unavoidable and avoid the unmanageable” is Friedman's opdracht en het toverwoord is Energy Technology.

Als Amerika in staat is “a source of abundant, cheap, clean, reliable electrons” uit te vinden slaat ET vijf vliegen in één klap. De gevolgen van de IT revolutie zullen verbleken bij wat de ET revolutie teweeg kan brengen, aldus Friedman. Hoewel hij erkent dat “green the color du jour is,” gaan de huidige maatregelen hem niet ver genoeg. Iedereen die claimt dat er nu al sprake is van een ommekeer, snoert hij hardhandig de mond, “In the green revolution we're having, everyone's a winner, nobody has to give up anything. That's not a revolution. That's a party.”

Voor lange termijn oplossingen is snel optreden en daadkrachtig politiek leiderschap essentieel, aldus Friedman. Tijdens een boekpresentatie zei hij geen van beide presidentskandidaten openlijk te steunen, maar hij liet er geen twijfel over bestaan wie op dit gebied zijn voorkeur heeft. McCain's beslissing zijn milieu-vriendelijke plannen te laten varen was een teleurstelling, zei Friedman, “I thought there were two green candidates. There's only one left.”

Hoewel hij als zelf-verklaard kapitalist heilig gelooft in de vrije markt, is volgens Friedman de Republikeinse “drill, baby, drill” slogan niet het antwoord. Ook het punt dat de burger geen overheidsbeslissingen opgedrongen mag krijgen is volgens de schrijver gepasseerd. Zo kan de komst van zonnepanelen, windmolens en kernreactoren kan niet langer gedicteerd worden door NIMBY (Not In My Backyard) en BANANA (Build Absolutely Nothing Anywhere Near Anything) argumenten.

Obama is daarentegen een groot voorstander van ET en belooft concrete investeringen in alternatieve energiebronnen en onderzoek. “The country that figures out this energy thing first, they are going to be country that leads in the 21st century,” aldus Obama die onlangs vertelde Friedman's boek op zijn nachtkastje te hebben liggen.

Friedman's conclusie is simpel: of Amerika neemt het voortouw in de ET revolutie, of binnenkort staat ook de mens op de lijst van met uitsterving bedreigde diersoorten. Hoe het ook zij, “the party's over.”

Sunday 14 September 2008

Geen Cent Teveel

Wat is de overeenkomst tussen een Zeeuws meisje en Amerikaanse presidentskandidaten? Ze geven, als het even kan, liever geen cent teveel uit. Maar waar het Zeeuwse meisje is aangewezen op haar spreekwoordelijke sobere karakter, krijgen de kandidaten hulp van de Amerikaanse media: ook als ze zelf nauwelijks reclamezendtijd inkopen, garanderen praatgrage journalisten op nieuwszenders die 24/7gevuld moeten worden uitgebreide air time.

McCain en Obama haalden vorige maand samen meer dan $100 miljoen op, maar blijven trouw aan het aloude "Ons ben zuunig" principe. En dus zetten beide heren, met precies 50 dagen te gaan tot 4 november, vol in op “ghost ads:” advertenties, die eigenlijk geen advertenties zijn.

Het principe is simpel, zegt politiek wetenschapper Kenneth Goldstein, “je organiseert een persconferentie om de advertentie aan te kondigen en je zendt hem vervolgens een paar keer uit.” Daarna leun je achterover en laat je de talking heads op televisie hun werk doen.

Zo werd de de reclame “Tiny” - waarin McCain's team Obama's opmerking belachelijk maakt dat Iran een “tiny” land is dat “geen serieus gevaar oplevert” - maar een paar keer uitgezonden voordat hij als onderwerp van diverse ronde tafel discussies eindeloos herhaald werd. Voor de advertentie “Lipstick,” die Obama aanvalt omdat hij McCain's running mate Sarah Palin voor varken zou hebben uitgemaakt, werd niet eens zendtijd ingekocht. Ter vergelijking: de advertentie waarin Obama met Paris Hilton en Britney Spears werd vergeleken verscheen 12.000 keer in de reclameblokken.

Obama zit weliswaar beter in de slappe was, maar ook hij is niet vies van een “ghost ad” hier en daar. Zijn reactie op Hillary`s “3 a.m.” reclame en de commercial waarin McCain het antwoord op de vraag hoeveel huizen hij bezit niet weet waren alleen via nieuwsuitzendingen te zien.

Hoewel “ghost ads” teruggaan tot het begin van samensmelting tussen televisie en politiek – de oudste en wellicht meest bekende is Lyndon Johnson's “Daisy” reclame – is hun inzet die jaar explosief toegenomen. Tien jaar geleden was het journalistiek “not done” om uitgebreid over reclames te praten voordat ze een buzz teweeg hadden gebracht, aldus een woordvoerder van de Campaign Media Analysis Group. "Nu is een persbericht dat de reclame op YouTube staat voldoende rechtvaardiging voor een nieuwsitem of artikel."

En als dat bericht is uitgemolken, is er altijd wel ergens ruimte voor nog een stukje...Q.E.D.

Een korte commercial met grote gevolgen uit 2004.

Monday 8 September 2008

Conventie Etiquette

Journalisten zijn onpartijdig; althans dat schrijft het handboek voor. In verkiezingstijd wordt die eerste les van de school van journalistiek nog wel eens vergeten. Op zich geen doodszonde, mits er snel en passende actie wordt ondernomen om dat in de toekomst te voorkomen. Een voorbeeld van hoe het niet en hoe het wel hoort.

Het NPS-programma Obama '08 stuurde Prem Radhakishun en Jörgen Raymann naar de Democratische conventie in Denver. Daar deden zij, in de woorden van Carel Kuyl, hoofd informatieve programma’s van de NPS, “op een amuserende manier” verslag van “hoe zwarte Amerikanen, maar ook Surinaamse Nederlanders, ervaren dat er voor het eerst een gekleurde presidentskandidaat is.”

Het programma kreeg nogal wat kritiek te verduren: de presentatie was gekleurd en de Republikeinse conventie -die een week later was - werd genegeerd. Allemaal onzin, aldus Kuyl, die naar eigen zeggen “een beetje moe wordt van al die meneertjes die overal wat van vinden.” Bovendien was de beslissing om een talkshow vanuit Denver min of meer toevallig. “Er waren vijf lege plekken in het uitzendschema. Die plekken vielen samen met de Democratische conventie.”

De Amerikaanse zender MSNBC laat een andere aanpak zien. De kopstukken Keith Olbermann en Chris Matthews stonden al bekend als “closet Obama supporters” maar na de conventies besloot de directie hen voortaan niet langer in te zetten voor nieuwsuitzendingen. Van hun vervanger wordt “a more balanced assessment of the news” verwacht.

Met deze beslissing laat MSNBC zien over meer ballen te beschikken dan de NPS. Een journalist die zijn mening niet kan onderdrukken moet, net als een dokter die het verkeerde been afzet, kunnen rekenen op een stevige reprimande van zijn leidinggevenden. Daarna moet er direct naar manieren worden gezocht om dit soort misstappen in de toekomst te vermijden.

Slappe excuses “als gaatjes in de agenda” zijn in dit geval niet gepast. Het is namelijk onwaarschijnlijk dat de NPS overwogen heeft twee bejaarden naar de Republikeinse conventie te sturen als die gaatjes een week later gevallen zouden zijn.

Nuanceverschil

De confetti is opgeveegd, de afgevaardigden zijn vertrokken en in Denver en St. Paul is de rust teruggekeerd. Slechts enkele leeggelopen balonnen herinneren aan het campagnegeweld dat zich de laatste twee weken in deze Amerikaanse steden voltrok. Oftewel tijd om de conventietoespraken van beide presidentskandidaten eens tegen het licht te houden. Wat zeiden de heren over energie?

Over één ding lijken Barack Obama en John McCain het eens te zijn: Amerika moet afkicken van haar buitenlandse olieverslaving. Twee miljard dollar per dag overmaken op de bankrekening van regeringen die – mild gezegd – niet dol zijn op Amerika bedreigt de nationale veiligheid. Investeren in nieuwe energiebronnen is goed voor de Amerikaanse economie. Het dichtdraaien van de oliekranen uit het Midden Oosten, Venezuela en Rusland zal “miljoenen nieuwe banen” opleveren. De termijnen die de kandidaten hanteren voor het bereiken van het doel van een energie-onafhankelijk Amerika – Obama binnen 10 jaar, McCain in 2025 – zijn ambitieus, maar “Amerikanen zijn een ambitieus volk” en de tijd vraagt om meer dan “kleinschalige plannen.”

Ondanks de schijnbare eensgezindheid is er een subtiel nuanceverschil tussen de Democratische en Republikeinse kandidaat. En dat verschil heeft grote gevolgen voor de energie-politiek. Waar Obama pleit voor een einde aan buitenlandse olieverslaving, beloofde McCain zich in te zetten voor het beëindigen van de verslaving aan buitenlandse olie. Zo zei Obama dat hij de komende tien jaar $150 miljard wil investeren in lucht- en zonne-energie; McCain wil daarentegen meer olievelden voor de Amerikaanse kust gaan aanboren.

Hoe serieus hij in die opvatting is blijkt uit de keuze voor zijn running mate, gouverneur Sarah Palin. In haar thuisstaat Alaska ligt het beschermde natuurgebied Arctic National Wildlife Refuge (ANWR), waar zich volgens schattingen van het ministerie van Binnenlandse Zaken 9 tot 16 miljard vaten ruwe olie bevinden. McCain was lange tijd tegen het openstellen van ANWR, maar bedacht zich deze zomer toen de prijs van een gallon benzine (3.7 liter) gemiddeld meer dan $4,- ging kosten. Met Palin – boorvoorstander van het eerste uur – aan zijn zij speelt McCain in op de pijn die Amerikanen tijdens een bezoek aan de pomp voelen.

Obama heeft zich vanaf het begin van de jongste energiecrisis verzet tegen offshore drilling. Het laat volgens hem niet alleen het vraagstuk van de hoge brandstofprijzen onbeantwoord, maar het gaat ook voorbij aan de global warming problematiek. Amerikanen kunnen niet doorgaan met leven zoals ze dat altijd gedaan hebben, maar moeten zuiniger en anders met energie omgaan. Naar meer olie gaan zoeken is uitstel van executie, aldus Obama, en “daar is de regering al meer dan 30 jaar mee bezig.” Zijn plan focust op hybride auto`s, “more miles per gallon” en groene energiebronnen.

Met minder dan 60 dagen te gaan tot de verkiezingen heeft het Amerikaanse volk dus een duidelijke keuze als het om energie gaat. Wordt het een beproefd lapmiddel of een sprong in het onbekende? Wie er ook wint, 4 november luidt het einde in van Amerika`s verslaving aan buitenlandse olie, linksom of rechtsom.