Bring in the clowns

Politieke grappenmakers zwijgen al bijna een maand door de schrijversstaking. Het resultaat - behalve een grote hoeveelheid niet-gemaakte grappen - is dat kandidaten nu nergens de kans een andere kant van zichzelf te laten zien.

Normaal gesproken neemt John Stewart iedere avond om 23:00 uur in de Daily Show een half uur de dagelijkse politiek door; en om 23:30 neemt Stephen Colbert het met zijn Colbert Report van hem over. Ze ontvangen toonaangevende gasten uit de internationale politiek en straffen spin docter gedrag keihard af, zowel aan Democratische als aan Republikeinse kant. Normaal gesproken...

Bij beide heren moeten de handen inmiddels jeuken, want omdat hun schrijvers al bijna vier weken staken, kunnen zij geen commentaar leveren. Terwijl de verkiezingskaravaan onverstoord verder dendert, worden iedere avond herhalingen van hun shows uitgezonden.

Die zijn ook de moeite waard, want iedereen die iemand is, is wel eens te gast geweest. Zo ontving Stewart de presidenten Jimmy Carter, Bill Clinton en Pervez Musharraf; Al Gore, Lynne Cheney, James Baker, Henry Kissinger. Ook de presidentskandidaten Hillary Clinton, John Edwards, Joe Biden, John McCain en Barack Obama kwamen langs. Colbert interviewde onder andere Gary Kasparov, Mike Huckabee, Madeleine Albright, Ayaan Hirshi Ali en John Kerry.

Maar de reruns halen het natuurlijk niet bij het echte werk. Zowel the Daily show als the Colbert Report blinken uit in scherpe analyses en onverwachte vragen. Dit geeft gasten de kans zich op een andere manier te profileren dan in de gewone talkshows. Stewart en Colbert snijden onderwerpen aan die anders onbesproken blijven, wat tot spontane reacties leidt. Iets waar moderne verkiezingen af en toe dringend behoefte aan hebben.

De shows ontstijgen het "lach of ik schiet" karakter dat zo typisch is voor Amerikaanse humor. Om de grappen te begrijpen moeten kijkers op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen. In 2004 bleek uit onderzoek van het onafhankelijke onderzoeksbureau Annenberg Public Policy Center dat kijkers van the Daily Show beter geinformeerd waren dan de gemiddelde nieuwsconsument.

Voor hun 1,5 miljoen - voornamelijk jonge - kijkers geven beide shows een uniek inzicht in de mensen achter de politiek en de kandidaten. Nu zij dat niet meer doen, is hun rol overgenomen door politieke blogs en Web sites, en gewone talkshow hosts. Jammergenoeg levert dat niet hetzelfde resultaat op. De politieke intelligentie is online vaak ver te zoeken; en in politiek praatprogramma's wordt op genante manier duidelijk gemaakt dat grappen maken een vak apart is.

De verslaggeving over de verkiezingen is nu meer van hetzelfde, dus hoe eerder de schrijvers weer aan het werk gaan, hoe beter. Politiek is een serieuze zaak, maar dat betekent niet dat er niet af en toe gelachen mag worden. Zolang Colbert en Stewart dat weten te combineren met scherpe vragen, weten kijkers meer van de kandidaten. En uiteindelijk zorgt dat voor goed geinformeerde kiezers en een goed gefundeerde keuze.