Gezocht: business model

Het gaat niet best met de Amerikaanse kranten industrie. Oplages kelderen, bekende namen verdwijnen en journalisten zijn een bedreigde diersoort. En terwijl iedereen driftig naar een oplossing zoekt lijkt Rupert Murdoch het gat in de markt te hebben gevonden.

Zomer 2006 - het moment waarop ik in Washington arriveerde - was een journalistiek Walhalla. Berichten over president Bush's duistere praktijken, machtsmisbruik en twee voorslepende oorlogen domineerden het nieuws. De campagnes voor Congresverkiezingen waren in volle gang en er hing verandering in de lucht. Enkele maanden later stonden 18 man op om Bush's baan over te nemen en wat volgde was de langste en duurste presidentverkiezing ooit. En in de aanloop naar de historische uitslag sloeg de grootste economische recessie sinds The Great Depression toe. Zelfs wie het nieuws normaal gesproken op een afstandje zat bovenop de laatste ontwikkelingen.

Voor de schrijvende pers waren het ook om een andere reden spannende tijden. Terwijl de roep om nieuws steeds luider werd zagen kranten hun oplages dalen, en dalen en dalen . Redacties werden kleiner, sommige kranten verschenen alleen nog maar online en anderen verdwenen helemaal. Zelfs de grote spelers kregen het lastig: de Washington Post schroefde zijn prijs op in een jaar van $ 0.35 naar $ 0.75 - nog steeds peanuts maar meer dan 100 procent prijsverhogingen voor je niet in als het goed gaat. En de New York Times plaatste voor het eerst in haar bestaan advertenties op de voorpagina.

Deze stappen hielpen weliswaar iets maar zijn natuurlijk geen lange termijn oplossingen - zeker nu niet terwijl het nieuws ook nog lijkt op te drogen. De crisis heeft zijn langste tijd gehad, president Obama's eerste 100 dagen in het Witte Huis zijn volledig uitgemolken, de eerst volgende verkiezingen zijn pas volgend jaar november, de varkensgriep is met een sisser afgelopen en op mediahype Susan Boyle is men inmiddels ook wel uitgekeken.

Kortom, tijd voor rigoureuze actie om kranten van de ondergang te behoeden. Op Capitol Hill spreekt men op dit moment over de "The Newspaper Revitalization Act." Dit wetsvoorstel, ingediend door de Democratische senator Benjamin Cardin, beoogt kranten in stichtingen te laten opgaan. Zo komen ze voor allerlei belastingvoordelen in aanmerking terwijl hun onafhankelijkheid gewaarborgd blijft. Daar staat tegenover dat redacties niet langer openlijk hun steun voor politieke kandidaten mogen uitspreken. En dat kan in Amerika, waar de media zich veel intensiever met de politiek bemoeien dan in Nederland, wel eens voor de nodige problemen gaan zorgen. Ook maakt men zich zorgen dat dit ten koste gaat van onderzoeksjournalistiek; en daar zijn Amerikanen niet erg happig op - denk Watergate.

Anderzijds is dit plan beter dan waar de industrie tot nu toe zelf mee op de proppen gekomen is - of het moet het idee zijn van Murdoch. De CEO van News Corp - eigenaar van onder andere de Wall Street Journal, Fox News en de New York Post - wil lezers binnen een jaar laten betalen voor internetdiensten. The Wall Street Journal hanteert al een online abonnement en andere publicaties zullen snel volgen, aldus Murdoch.

Het voorstel is in veel kringen met gehoon ontvangen. Het zou ingaan tegen het karakter van Internet, mensen zouden te gewend zijn geraakt aan gratis nieuws en bovendien is het met wat simpel copy/pasten makkelijk te omzeilen.

Toch is het waarschijnlijk dat dit het business model van de toekomst is. Het alternatief - nog meer snijden in personeel - zal leiden tot een enorme kwaliteitsaderlating. Dat is in een land waar gelijk hebben vaak bepaald wordt door het volume waarop iemand zijn mening verkondigt geen wenselijke situatie. En wat je ook van Murdoch vindt, hij weet waar hij het over heeft. Oftewel, geniet van het gratis aanbod nu het nog kan; het is voorbij voordat je het weet.