Monday 14 September 2009

Partijdig is pas eerlijk

Amerika's vertrouwen in de media heeft een nieuw dieptepunt bereikt. Uit onderzoek van het Pew Research Center for the People and the Press blijkt dat 71 procent vindt dat men de feiten onjuist weergeeft; en slechts 18 procent antwoordt dat de media alle partijen fair behandelt. Deze percentages zijn de laagste in bijna 25 jaar.

Toegegeven, Amerika heeft nooit veel fiducie gehad in de media. In 1985 – het eerste jaar dat deze enquête gehouden werd – vond maar 55 procent dat de media de feiten goed had en 34 procent dat men 'deals fairly with all sides.' Deze getallen zijn daarna nooit meer gehaald en de enige onderbreking in de gestage afbrokkeling is de periode na de aanslagen van 11 september, 2001 waarin de media en de rest van het land zich eensgezind achter de president schaarde (met alle gevolgen van dien.)

Zoals zo vaak in Amerika loopt de onvrede over deze kwestie langs de scheidslijn Republikein- Democraat. Zo ziet 72 procent van de ondervraagden die Republikein zegt te zijn de conservatieve zender Fox als positief; onder de Democratische deelnemers ligt dat percentage op 43 procent. Over de liberale zender MSNBC zijn zes op de 10 ondervraagde Democraten positief; bij de Republikeinse deelnemers is dat 34 procent.

Hoewel de meeste ondervraagden aangeven de krant onvoldoende te kennen om er een mening over te hebben lopen de percentages het meest uiteen als het over de New York Times gaat: twee op de drie Republikeinen zijn negatief en vier van de vijf Democraten zijn positief.

Rest de vraag wat deze cijfers betekenen. En aangezien het onderzoek die niet beantwoordt doe ik het maar. Amerika is niet zo zeer ontevreden over de media; men is ontevreden over die berichten die ingaan tegen de eigen politieke opvattingen en waarden. In plaats van zo objectief mogelijke berichtgeving wil men herbevestiging van de eigen denkbeelden.

Ik pleit daarom voor een enquête onder Amerika's media. Het zou mij niet verbazen als daaruit blijkt dat het vertrouwen in de Amerikaan als kritische nieuwsconsument ook een dieptepunt heeft bereikt.

Monday 7 September 2009

So You Think You Can Speech

President Obama spreekt komende woensdag de natie toe over zijn plannen om de ziektekostenverzekering te hervormen. Amerikaanse televisiezenders staan niet te trappelen om de toespraak live uit te zenden. De reden: het kost ze bakken vol geld.

Als kandidaat was Obama de lieveling van Amerika's televisiezenders. Zijn evenementen en persconferenties trokken veel kijkers en leverden eindeloos stof tot napraten op. Resultaat: kijkcijfers en reclameinkomsten schoten omhoog. Daarnaast gaf hij ook miljoenen uit aan eigen commercials met als hoogtepunt de 30 minuten durende infomercial over zijn leven.

Inmiddels is aan die liefdevolle verhouding een eind gekomen – en niet alleen omdat veel van zijn plannen op weerstand stuiten bij het Amerikaanse volk.

Televisiezenders hebben geen zin meer om hun programmering aan het Witte Huis aan te passen en zo reclameinkomsten mis te lopen. Normaal gesproken volgt na acht minuten inhoud een reclameblok van twee minuten, maar de leider van de vrije wereld heeft aan die oerwet geen boodschap. En dus kost het live en integraal uitzenden van een 60 minuten durende toespraak 15 minuten aan reclameinkomsten.

Trendsetter van deze ontwikkeling was FOX: in april besloten zij als eerste een presidentiële prime time persconferentie niet uit te zenden. Een paar maanden eerder had het verplaatsen van American Idol zoveel kijkers gekost dat de zender naar zo`n $6 miljoen kon fluiten. Bij Obama's volgende groots opgezette televisie-toespraak in juli begonnen ook andere zenders tegen te sputteren. Na veel overleg werd de toespraak van acht naar negen uur verschoven en ging de programmaleiding bij ABC en NBC alsnog akkoord met de live uitzending. Of zij dat komende woensdag weer doen is vooralsnog de vraag.

Zeker is al wel dat Fox de Obama speech aan zich voorbij laat gaan. In plaats daarvan staat 'So You Think You Can Dance' in de programmaboekjes. Misschien tijd voor de president om zijn moves weer eens uit de kast te halen?

VIDEO: Obama dansend bij te gast bij talkshowhost Ellen Degeneres

Wednesday 2 September 2009

Dr. Elmo inda House

Amerika begint langzaam maar zeker in paniek te raken: volgens de laatste onderzoeken zal meer dan de helft van het land besmet raken met de Mexicaanse griep. Het Witte maakte vandaag zijn geheime wapen bekend.

Elmo, het rode knuffelmonster uit Sesamstraat, vertelt hoe kinderen besmetting kunnen verkomen, "was vaak je handen en nies in je mouw." In andere video's, te zien op flu.gov, zingt hij ook nog een leuk liedje.

Tuesday 1 September 2009

Oplichtster krijgt wassen beeld à $900.000

Een 101 jaar oude damesvereniging is nou niet exact het toppunt van spanning – totdat Barbara McKinzie president werd van Alpha Kappa Alpha.

Deze landelijke organisatie, die alleen voor zwarte vrouwen open staat, heeft veel prominenten onder haar 250.000 leden – vooraanstaande politica's, Olympische kampioenen en wat Nobelprijs winnaars. En dat allemaal besturen dat kan niet iedereen, dacht McKinzie toen ze in 2006 aan de macht kwam, dus daar mag best wat tegen overstaan. Bovendien waren de tijden zo voorspoedig dat de vereniging overspoeld werd met gulle donaties, dus een beetje creatief boekhouden zou niemand opvallen.

Een deel van McKinzie's graai in de pot ging op aan de gebruikelijke dingen: juwelen, merkkleding en lingerie. Van de bonuspunten die ze met deze uitgaven verdiende – gemaakt met de credit card van de vereniging – schafte ze vervolgens een breedbeeldtelevisie en fitness apparatuur aan. Ook liet ze zich $4000,- per maand uit betalen voor haar pensioen en nam ze een levensverzekering voor $1miljoen.

Verder ontving ze een riant salaris à $375.000,- waarmee McKinzie de eerste Alpha Kappa Alpha president in 100 jaar is die betaald wordt voor haar erebaantje.

Maar het hoogtepunt van McKinzie's presidentsschap is haar wassen beeld, dat te bewonderen is in The National Great Blacks in Wax Museum in Baltimore en negen ton kostte. Volgens een woordvoerder heeft ze er zelf niet om gevraagd, maar is het haar “als dank voor haar enorme inzet” aangeboden.

Lange tijd ging alles goed. Totdat de miljoenen die McKinzie op de beurs had geïnvesteerd -weer zonder iemands medeweten of officiële goedkeuring - dankzij de crisis verdampten. Dat leidde tot vragen, een intern onderzoek en inmiddels heeft een aantal leden een rechtszaak tegen hun president aangespannen.

Zij is zich natuurlijk van geen kwaad bewust; de uitgaven waren nodig, gepast en marktconform, liet ze via haar advocaat weten. En dat wassen beeld kostte helemaal geen $90.000,-. Ze had er slechts $22.500,- voor neergelegd. Oftewel, waar bemoeit iedereen zich mee.

Monday 31 August 2009

Leermoment voor kwaliteitskranten

Ook toevallig: de dag dat televisieprogramma Radar laat zien hoe makkelijk een ziekte is te verzinnen oordeelt een Amerikaanse rechtbank over Kevin Trudeau, de geneesgoeroe die voor alles een medicijn heeft.

Voor wie de uitzending miste: Radar onderzocht symptoomreclame, een methode waarbij een onschuldig ongemak gepromoveerd wordt tot een veel voorkomende aandoening die met pillen behandeld moet worden. Radar's keus was op winderigheid gevallen. Via een website en folders in huisartspraktijken werd de kwaal opgeklopt; een een fictief pr-bureau legde contact met de media -- Santé en Libelle wilden al artikelen aan winderigheid wijden en tegen betaling zou een soap de site 'hetluchtop.nl' noemen.

Ook haalde het onderwerp onder andere de Volkskrant, AD, Trouw en persbureau ANP. Radar's voorlopige conclusie, “Het is heel makkelijk om een nieuwe ziekte te promoten. Opvallend is ook dat journalisten, ook van kwaliteitskranten, zonder noemenswaardige controle berichten overnemen.”

Winderigheid is niet Kevin Trudeau's expertise per se; maar geef de man een paar uur en hij komt ongetwijfeld met een oplossing. Net zoals hij medicijnen vond tegen kanker, AIDS, pijn, haarverlies, dislexie, schulden en overgewicht. Trudeau is geen wonderdokter, zegt hij zelf in infomercials die als talkshow interviews zijn opgezet. Hij vertelt alleen wat de overheid en het bedrijfsleven geheim willen houden, omdat zij “zieke, ongelukkige mensen nodig hebben om hun afzet te garanderen.”

Trudeau's werkwijze werd getolereerd tot zijn boek “The Weight Loss Cure 'They' Don't Want You to Know About” verscheen. Dat dieet – 500 calorieën per dag en hormooninjecties - kon gevaarlijk zijn en was het tegenovergestelde van zijn claim “easy and cheap.” Inmiddels mag Trudeau zijn boek van de rechter niet langer promoten.

Voor Amerikaanse begrippen gaat dat ver: symptoomreclame is hier dagelijkse kost. Gelukkig is daar over het algemeen makkelijk doorheen te prikken – kijk bijvoorbeeld naar Trudeau's onderstaande interview. Dat wordt lastiger als CNN, de New York Times en de Washington Post er serieuze aandacht aan zouden besteden. Het is daarom te hopen dat Radar's test vooral besproken wordt op de redacties van de zogenaamde kwaliteitskranten en als leidraad gaat gelden hoe journalistiek niet bedreven wordt.

VIDEO: Kevin Trudeau licht een tipje van de sluier op

Sunday 30 August 2009

Senator Kennedy herdacht in DC

Senator Edward M. Kennedy werd gister begraven. Daarvoor passeerde de auto met zijn kist het Capitool waar stafleden afscheid namen. Langs de route van Capitol Hill naar de begraafplaats Arlington hadden zich duizenden mensen verzameld om afscheid te namen van 'The Lion of the Senate.'







Thursday 27 August 2009

Doorpleiten ondanks hartaanval

Michael Lukehart, strafadvocaat in Californië neemt zijn werk niet flauwhartig op.

Zijn eerste bestemming toen hij op een ochtend wakker werd met een stekende pijn in zijn borst? De rechtbank, om zijn eindpleidooi te geven in de zaak van een cliënt die verdacht werd van moord en lidmaatschap van een criminele organisatie.

Achteraf bezien onverstandig, erkent Lukehart, die inmiddels weer aan het werk is, maar hij wilde niemand teleurstellen. "Na verloop van tijd raak je zo gefocused op een zaak dat niets of niemand je ervan kan weerhouden om een proces af te maken."

Anderzijds begrijpt Lukehart dat hij veel geluk heeft gehad. "Iedere dokter die mijn verhaal hoort, zal mijn beslissing afkeuren. Bij hartaanvallen bepalen minuten het verschil tussen leven en dood." Na afloop van de zitting ging Lukehart eindelijk naar het ziekenhuis waar in één van zijn aderen een bloedpropje werd aangetroffen. Dat is inmiddels operatief verwijderd en de doktoren verwachten een volledig herstel.

Gelukkig was Lukeharts toewijding niet tevergeefs, "Mijn client is vrijgesproken van moord."

(Dit artikel verscheen eerder in de Orde van de dag, een uitgave van de Nederlandse Orde van Advocaten en Elsevier Juridisch.)

Wednesday 26 August 2009

Lehman's rekening: $100 miljoen exclusief fooi

Voor het Amerikaanse advocatenkantoor Weil, Gotshal & Manges was de ondergang van Lehman Brothers geen einde, maar een nieuw begin.Onlangs stuurde WGM hun tweede factuur – “86.000 billable hours” - waardoor zij tot nu toe al meer dan $100 miljoen aan het faillissement van de zakenbank verdienden. En het eind van hun juridische hand- en spandiensten is nog lang niet in zicht.

Deze tweede rekening beslaat de maanden februari t/m mei en bedraagt in totaal $45.227.832,25. Oftewel, de 700 uur die WMG gedurende deze periode dagelijks schreef leverde hen $375.000,- per dag/ $15.625 per uur op. Het kantoor is zich ervan bewust dat het een fors bedrag is, zo leggen zij uit. “Maar gezien Lehman's 'global scope' is de hoeveel tijd die wij erin hebben gestoken gerechtvaardigd.” En “the complex nature of the many financial arrangements” vraagt nu eenmaal om experts die $1050,- per uur kosten.

Ook zorgde de zaak voor zoveel tot nu toe onbekende juridische problemen dat de advocaten tot het uiterste gedreven werden. “Maar zonder hun lange dagen, ontelbare 'long distance' vergaderingen en high tech onderzoek was het project niet van de grond gekomen.” Zo stak WMG's hardste werkpaard – medewerker Sunny Singh – maar liefst 988 uur in de zaak, werden meer dan 10.000 contracten doorgelicht en bracht men tientallen miljarden aan onroerend goed in binnen- en buitenland in kaart.

Hiernaast voerde WMG ook nog zo'n $1.2 miljoen op aan onkosten, een fooitje gezien de totale rekening. WMG slaagde erin deze post zo laag te houden door hun medewerkers op een strikt diëet te zetten: diners mochten maximaal $20,- kosten en “ late-night car service trips” niet meer dan $100,-.

Voordat WMG zijn geld kan verwachten moet de factuur worden goedgekeurd. Men gaat ervan uit dat dat geen problemen zal opleveren. De $45 miljoen is “loon naar werken,” overwerk wordt niet in rekening gebracht en de eerste rekening à $55 miljoen werd onlangs zowel door de faillissementsrechter in New York als president Obama's speciale adviseur goedgekeurd.

Het einde van WMG's werkzaamheden is zoals gezegd nog niet in zicht. De focus ligt nu op het verder ontrafelen van Lehman's onderdelen en die voor een zo hoog mogelijke prijs verkopen.En dat WMG goed is in wat ze doen bewijst de $3 miljard die ze tot nu toe hebben weten op te speuren – voor een lousy $100 miljoen exclusief fooi.

(Dit artikel is ook op www.925.nl gepubliceerd)

Monday 24 August 2009

Miller Lite's Tour of Duty

De Amerikaanse bierbrouwer SABMiller gaat in een paar maanden proberen te doen waar het Amerikaanse leger in bijna 20 jaar niet in geslaagd is: Vietnam veroveren. Eén overeenkomst tussen de grootmachten: beiden gebruiken een strategie die 30 jaar geleden in een ander land succesvol was.

Zonder te diep op Amerika's nationale nachtmerrie in te gaan bestond de strijd tegen de Viet Cong uit het veroveren en vasthouden van steden en het bombarderen van de vijand – een werkwijze die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Europa buitengewoon succesvol was. Sla er een willekeurige Vietnam film of 'Tour of Duty' aflevering op na en je ziet dat de situatie in Zuid-Oost Azië een ietwat anders verliep.

Terug naar SABMiller. De commercial die zij op het Vietnamese publiek gaan loslaten - “It's American Time, It's Miller Time”- is een remake van de 'Miller High Life' campagne die zij in de jaren `70 voor de Amerikaanse markt ontwikkelden. Die was toen een succes. Maar voor wie de afgelopen 30 jaar ook maar één andere bierreclame zag heeft de commercial - vol hippe youngsters en “Time to Make a Move” voice over - een baard zolang als die van Ho-Chi Minh.

Toch zijn de verwachtingen hooggespannen; en die komen niet uit de lucht vallen. Uit marktonderzoek blijkt dat Vietnamezen gek zijn op Amerika. “Het land straalt plezier en levenslust uit,” aldus SABMiller's marketing president in Vietnam, “en Amerikaanse merken staan voor gelijkheid.” Dat niemand zich de rol van Amerika als recente vijand en über-kapitalist lijkt te herinneren is ook niet gek: de gemiddelde leeftijd in Vietnam is 25 en voor de meesten is de oorlog iets uit de geschiedenisboeken.

Zo lijkt SABMiller goud in handen te hebben: een campagne die niet kan falen, publiek dat zich bij voorbaar gewonnen heeft gegeven en een fabrikant die uit een land komt dat verafgood wordt.

Toch denk ik dat Sabmiller's Vietnameze avontuur net zo'n mislukking wordt als die van het Amerikaanse leger: Miller bier is namelijk niet te drinken.

VIDEO: De Miller reclame die binnenkort in Vietnam te zien is

Saturday 22 August 2009

German American Bund krijgt steeds meer navolging

Het aantal rechtse milities in Amerika groeide de afgelopen maanden meer dan in de voorafgaande tien jaar. Onderzoekers wijten deze toename aan de verkiezing van president Obama. Het is niet de eerste keer dat een Amerikaans staatshoofd mikpunt is van rechts-extremisten.

Op bevel van Hitler werd in maart 1936 in de staat New York de German American Bund opgericht. Deze beweging, een samenraapsel van pro-nazi en antisemitische organisaties, bestond uit Amerikanen van Duitse komaf en uit Duitsland afkomstige immigranten. Bundesleiter Fritz Kuhn was een genaturaliseerde Amerikaan en ‘the country’s leading anti-Semite.’ In navolging van de Duitse nazibeweging organiseerde de Bund trainingskampen, optochten en bijeenkomsten vol vlaggen en toespraken.

Afgezien van zijn antisemitisme en uniformen had de Bund een typisch Amerikaanse agenda. De Bund zette in op het enthousiasmeren van het Amerikaanse publiek voor het nationaal-socialisme. Naarmate de oorlogsdreiging in Europa toenam voerde de Bund campagne voor neutraliteit en isolationisme.

Hoogtepunt voor Kuhn en de zijnen was 20 februari 1939. Ter gelegenheid van de verjaardag van Amerika’s eerste president George Washington verzamelden zich zo`n 20.000 sympathisanten in New York’s Madison Square Garden. Omringd door Amerikaanse vlaggen en swastika’s gaf Kuhn een toespraak waar zijn grote voorbeeld trots op kon zijn. Hij uitte felle kritiek op Amerika’s Joden en president Roosevelt’s ‘Jew Deal’ - een verwijzing naar diens economische New Deal-politiek. Washington kreeg daarentegen het dubieuze compliment ‘de eerste fascist’ uit de Amerikaanse geschiedenis te zijn.

Ironisch genoeg was dit hoogtepunt het begin van het einde. Tot dat moment namen de autoriteiten de beweging en haar 50.000 leden niet serieus; zij waren bezorgder over communisten dan fascisten. Mediaberichten over de bijeenkomst gaven veel Amerikanen voor het eerst inzicht in de nazi-ideologie, wat de roep om actie tegen Hitler en de Bund versterkte. Roosevelt was onlangs ontsnapt aan een aanslag en de autoriteiten vreesden dat Bund-leden Kuhn’s dreigementen aan diens adres in daden zouden omzetten. En nu oorlog onvermijdelijk leek wilde men een eventuele vijfde colonne zo snel mogelijk oprollen.

Kort na de bijeenkomst werd Kuhn veroordeeld wegens verduistering: hij stak onder andere een deel van de opbrengsten van de avond in eigen zak. Het jaar daarop verdwenen tien andere kopstukken achter de tralies. Zonder duidelijke leiders liepen de leden weg en raakte de beweging in de vergetelheid. Toen Duitsland en Amerika elkaar in december 1941 de oorlog verklaarden viel het doek definitief voor de German American Bund.

Het gedachtegoed van de Bund is vandaag de dag echter springlevend en organisaties als de American Nazi Party, Stormfront en de National Socialist Movement gaan verder waar de Bund is gestopt. Zo pakte de politie vorig jaar twee neonaz’s op die een aanslag op - toen nog - presidentskandidaat Barack Obama wilden plegen. Onlangs schoot een 88-jarige ‘white supremacist’ en zelfverklaarde Obama-hater een zwarte bewaker van het Holocaust Museum in Washington dood. De kans dat het verder uit de hand gaat lopen is aannemelijk, aldus een recente studie van het Southern Poverty Law Center : ‘Het enige wat ontbreekt is een vonkje’.

(Dit artikel verschijnt binnenkort in het Historisch Nieuwsblad)

VIDEO: Propagandafilm met beelden van de bijeenkomst in New York.

Thursday 20 August 2009

Meer fictie dan feiten

In Nederland ontstond onlangs ophef over een interview met vier advocaten die felle kritiek uitten op officier van justitie Koos Plooij. Komen zulke conflicten in Amerika's strafrechtadvocatuur ook voor?

Het vooroordeel wil dat in Amerika alles extremer is; als het op conflicten tussen advocaten en het Openbaar Ministerie aankomt blijkt de Amerikaanse praktijk vergeleken bij Nederland mee te vallen. Verschillen in juridische structuur en cultuur zijn hier debet aan.

Hoe gek het ook klinkt, de wereld van de strafrechtadvocatuur in Amerika is kleiner dan die in Nederland, zegt Jan Joosten, partner bij het New Yorkse advocatenkantoor Hughes Hubbard & Reed. “Hier wisselen mensen vaak van 'private practice' naar 'prosecution', en omgekeerd. Het is een 'revolving door.' Wie in Nederland eenmaal officier van justitie is wordt niet snel advocaat. Een overstap van het OM naar de advocatuur haalt bij wijze van spreken de voorpagina.”

Deze kruisbestuiving zorgt voor een grote mate van collegialiteit in de wereld van het Amerikaanse strafrecht: men kent elkaar en begrijpt elkaars positie.

Dit wordt versterkt doordat advocaten en leden van het OM lid zijn van dezelfde balie. Laatstgenoemden zijn aan de tuchtrechtelijke regels van de advocatuur onderworpen en klachten worden door dezelfde tuchtrechter behandeld.

Tot slot heeft het Amerikaanse gebruik van 'the plea bargain' een positief effect op het vermijden van conflicten, aldus Joosten. “Het is daarbij uitermate belangrijk dat de advocaat en de officier van justitie elkaar kunnen vertrouwen en tot een ‘deal’ kunnen komen. Wie onbetrouwbaar is of niet goed samenwerkt zal niet veel succes boeken -- of hij nu advocaat of officier is .”

Hiermee is niet gezegd dat conflicten in Amerika niet voorkomen. Met name bij zaken die de media breed uitmeten kunnen de spanningen hoog oplopen. Zo vlogen bij de fraudezaak tegen het managementteam van het energieconcern Enron de beschuldigingen over en weer. Volgens Enron's advocaten was de manier waarop medewerkers van accountantsbureau Arthur Andersen behandeld waren om verklaringen tegen hun cliënten af te leggen “pure intimidation.” Het OM vond deze aanklacht een “schandalige poging” tot zwartmakerij.

In de zaak tegen de van moord verdachte voormalige American football speler O.J. Simpson noemde de verdediging een getuige “a genocidal racist” en “Hitler.” Volgens het OM speelde de verdediging bewust in op het verschil tussen hoe blank en zwart Amerika dachten over O.J.'s betrokkenheid bij de dubbele moord; en hun insinuatie dat de jury mede-verantwoordelijk zou zijn voor rassenrellen als O.J. schuldig zou worden bevonden was niets anders dan “a race card scare tactic.” Op haar beurt stelde de verdediging dat het OM alleen “a black face” aan zijn team had toegevoegd om de jury te beïnvloeden – wat de officier in kwestie afdeed als “the equivalent of publicly being called a nigger.”

En in het proces tegen Michael Jackson, verdacht van kindermisbruik, zei diens advocaat dat het OM “not objective” was. “They try to prove theories that are absurd. And they try to demonize him.”

De hardste aantijgingen bewaart men voor die zaken waarbij de verdachten politici zijn. De president benoemt de 'federal prosecutors' maar de 'district attorneys' worden gekozen. Voor hen is een proces tegen een politicus van de andere partij een goede gelegenheid zich te profileren.

Ook kunnen processen en veroordelingen gevolgen hebben totaan de nationale politiek –zoals in het geval van de Republikeinse senator van Alaska die verdacht werd van het aannemen van steekpenningen. De startdatum van het proces – tijdens zijn herverkiezingscampagne – en het opvoeren van “irrelevant and prejudicial evidence” waren volgens zijn advocaten “an obvious attempt to smear the senator's character,” louter bedoeld om zijn tegenstander te bevoordelen.

Deze zaken zijn echter uitzonderingen. Over het algemeen gaat het er in Amerika minder hard aan toe dan wij in Nederland zouden verwachten -- waar een groot land klein in kan zijn.

(Dit artikel verschijnt volgende maand in het Advocatenblad)

Tuesday 18 August 2009

Managers beloven beterschap. Erewoord

Doktoren hebben er één; ambtenaren, padvinders en militairen zweren er ook bij. Dus waarom leggen managers en bankiers geen belofte of eed af om zich aan de regels te houden en hun best te doen? Als het aan een aantal studenten van de Harvard Business School ligt heeft die situatie zijn langste tijd gehad.

De financiële crisis deed meer dan Wall Street pootje haakje, triljarden verdampen en de wereld economie tot de rand van de afgrond brengen. Het imago van managers en bankiers liep een enorme deuk op. Iedereen gaf hen de schuld van alle ellende en op de ranglijst “Meest Oneervolle Beroepen” stegen ze met stip naar de eerste plaats.

Bij het zien van deze ontwikkeling besloten aankomende managers dat het tijd was voor actie. Om te voorkomen dat hun beroep voor altijd geassocieerd zou worden met fraude en oplichting was het zaak het vertrouwen in hun professionaliteit te herstellen. En hoe is dat beter te doen dan met een plechtige belofte om nooit meer de regels te overtreden?

De 'MBA oath' is het initiatief van een aantal MBA studenten van de Harvard Business School. Wie de eed aflegt zweert dat het “als manager, mijn taak is 'the greater good' te dienen door mensen en mogelijkheden bij elkaar te brengen en zo waarde te creëren die niemand alleen kan realiseren. Ik stippel daarom een strategie uit die de nuttige bijdrage van mijn bedrijf aan de maatschappij optimaliseert.”

Het streven was dat 10 procent van de MBA klas die dit jaar aan Harvard afstudeert de eed zou afleggen; inmiddels doet de helft – zo'n 450 studenten – mee, aldus initiatiefnemer Max Anderson. En ook voor wie hem niet aflegt brengt de 'MBA oath' voordelen met zich mee. “Diverse onderzoeken wijzen uit dat dit soort beloftes op iedereen een positieve invloed uitoefent, zelfs als niet-meedoen geen enkele negatieve consequentie heeft.”

Het is natuurlijk makkelijk om cynisch over de 'MBA oath' te zijn. Ook is iets zweren als student anders dan als manager een eed naleven en tegelijkertijd keuzes maken waar miljoenen van afhangen. Anderzijds is het afleggen van een eed in zoveel beroepen al jaren gebruikelijk. En dat er waarde aan de woorden wordt gehecht is ook de normaalste zaak van de wereld. Als u de keuze krijgt geeft u toch ook de voorkeur aan een arts die de eed van Hippocrates wél heeft afgelegd?

(Dit artikel staat ook op www.925.nl)

VIDEO: FOX News bericht over de 'MBA oath'

Monday 17 August 2009

Handdoek voor de catwalk

Hoe vaak kom je erachter dat je iets al je hele leven verkeerd doet? Dat hangt ervan af hoe serieus je de problemen neemt die sommige Amerikaanse reclames je opdringen. Maar geen paniek: er is altijd een oplossing.

Voor de meeste mensen is de handdoek een noodzakelijke stop tussen douchen en aankleden. Zo niet voor Zoni Stein, zakenman, uitvinder en visionair. “Handdoeken irriteerden me.” Ze gleden af of waren te klein om ze om zijn middel te doen – met onoverkoombare problemen als gevolg. Dus greep Stein op een dag een schaar en rustte niet voordat hij de wereld zijn creatie kon tonen: The Wearable Towel: The Towel With Arm Openings.

De naam vertelt alles wat er over het product te zeggen is. Desalniettemin legt een voice over in de Wearable Towel commercial het nog een keer uit. “You want to stay covered after being wet, but your towel just won't let.” De draagbare handdoek – die het midden houdt tussen een toga en jurkje - verbant die ongemakken voorgoed naar het verleden; en de gewone handdoek, als het aan Stein ligt, naar het museum. Zijn ultieme droom is dat mensen ooit steil achterover slaan als ze een handdoek zonder armgaten zien.

Een nobel streven, maar je kan je ook afvragen of Stein zelf niet ergens achter slot en grendel hoort. Een draagbare handdoek? What's next, een avondjurk waarmee je je kan afdrogen?

En waarom niet, vraagt Remy Stern, schrijver van 'But Wait...There's More!', een boek over 'Amazing Discoveries,' 'Magic Bullets' en 'Power Juicers.' Stein en zijn collega's uit de “problem-solution business” zijn meesters in het verzinnen van problemen en het direct aanleveren van oplossingen. En het meest angstaanjagende van deze producten, “some of them are really clever.” Zoals bijvoorbeeld de Wireless Wizard, geboren in 1961 uit de irritatie op te moeten staan om naar een ander televisiekanaal te schakelen en sindsdien beter bekend onder de naam 'afstandsbediening.'

Zo`n hit zal de The Towel With Arm Openings niet worden, maar Stein zit op dit moment ongetwijfeld op zijn volgende creatie te broeden.

VIDEO: Retro reclame voor de Wireless Wizard uit 1961

Thursday 13 August 2009

Auschwitz, USA

De invoering van een algemene ziektekostenverzekering is een complex proces. Gelukkig is voormalig gouverneur Sarah Palin beschikbaar voor de broodnodige misinformatie.

Sinds de dagen van president Johnson is het de droom van Democraten dat iedere Amerikaan ziektekostenverzekering heeft; en nog nooit lag de verwezenlijking van die droom meer binnen handbereik dan nu. President Obama maakte het onderwerp tot speerpunt van zijn campagne en vanaf zijn inauguratie heeft hij beloofd voor het einde van het jaar een wet te tekenen. Ondanks die lange aanloop en gedegen voorbereiding kan alles nog mislopen.

Mocht dat gebeuren dan heeft hij dat deels aan zichzelf te wijten. Om de fout van president Clinton niet te herhalen - die Hillary een uiterst gedetailleerd plan liet opstellen dat het Congres vervolgens afwees - liet Obama Senaats- en Huiscommissies zelf plannen voor ziektekostenverzekeringen opstellen. Hierdoor ontstond een aantal voorstellen die weliswaar gedeeltelijk overlapten maar op belangrijke punten verschilden. Toen de inhoud van deze plannen, goed voor duizenden pagina's tekst, in het Congres en de media besproken werd wist niemand over welk voorstel het precies ging -- en zo werd het complexe onderwerp nog ingewikkelder.

Tel daarbij op de bedenkingen over kosten en keuzevrijheid, tegenstand tegen Obama's politiek in het algemeen, plus de wetenschap dat veel Amerikanen het idee verafschuwen dat zij via belastingen de broek moeten gaan ophouden van onverzekerde klaplopers, et voilà, alle ingrediënten voor ongerustheid aan de rechterkant van het politieke spectrum zijn volop aanwezig. De afgelopen dagen leidde die op bijeenkomsten in buurthuizen en publieke vergaderingen waar politici vragen van kiezers beantwoorden tot gespannen discussies, ruzies en scheldpartijen.

Opvallender dan de passie die tijdens deze zogenaamde 'town hall meetings' komt kijken is de hoeveelheid misinformatie en diep wantrouwen tegen alles wat uit het Witte Huis komt. En daarvoor kan Sarah Palin bedankt worden.

Dat een aantal Amerikanen denkt dat Obama niet bezig is met de invoering van een algemene ziektekostenverzekering maar met een Amerikaanse Holocaust volgt uit dit bericht dat zij vorige week op haar Facebook pagina plaatste,

"The Democrats promise that a government health care system will reduce the cost of health care, but as the economist Thomas Sowell has pointed out, government health care will not reduce the cost; it will simply refuse to pay the cost. And who will suffer the most when they ration care? The sick, the elderly, and the disabled, of course.

The America I know and love is not one in which my parents or my baby with Down Syndrome will have to stand in front of Obama’s “death panel” so his bureaucrats can decide, based on a subjective judgment of their “level of productivity in society,” whether they are worthy of health care. Such a system is downright evil
."

Dit bericht afdoen als klinkklare onzin is een juiste reactie. Maar bedenk: 10 procent van de Amerikaanse bevolking staat recht achter Palin; 30 miljoen mensen die denken dat hun leven aan een zijden draadje hangt. Zo is de stijging in het aantal rechtse milities dat zich voorbereidt op een oorlog tegen de overheid ook verklaard.

Amerikanen zullen zich nooit als makke schapen naar de slachtbank laten voeren -- maar als ezels achter Palin aanlopen, daar hebben ze minder problemen mee.

Tuesday 11 August 2009

Privé-jet terug van weggeweest

Voormalig president Bill Clinton dankte het succes van zijn missie naar Noord-Korea er aan en het Congres kocht er vorige week geen vier maar acht. Deze zomer mag u weer gezien worden met een privé-jet - en dat is wel eens anders geweest.

Vorig jaar nog stond heel Amerika op zijn achterste benen. De bazen van de drie grootste automerken waren met privé-vliegtuigen naar Washington, D.C. afgereisd om op Capitol Hill om een extra bailout van $25 miljard te vragen. “Het is alsof iemand in zijn smoking en hoge hoed naar de voedselbank gaat,” merkte een Congreslid tijdens de hoorzitting op.

“Handen omhoog wie van plan is de corporate jet te verkopen en met een gewone vlucht naar huis te gaan?” vroeg een ander. Geen reactie. Bij de volgende hoorzitting twee weken later hadden de heren CEO's hun lesje geleerd. Ditmaal waren de jets in de ban gedaan en werd de 800 kilometer van Detroit naar DC per auto afgelegd.

Het slechte imago waar de privé-jet sindsdien mee te kampen had is sinds vorige week voorbij. Eerst was daar de spectaculaire reddingsactie van president Clinton. Waar Batman niet zonder Robin kan en Superman een telefooncel nodig heeft had Clinton het Noord-Koreaanse kwaad niet kunnen verslaan zonder privé-jet.

Nadat Noord-Korea had aangeboden twee gevangen Amerikaanse journalisten vrij te laten mits Clinton ze persoonlijk kwam ophalen was haast geboden -- 'De Geliefde Leider' wil nog wel eens onverwacht uit de hoek komen. Hoe eerder Clinton zich in Pyongyang kon melden hoe beter.

Maar door de gespannen relatie met het stalinistische regime mogen Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen niet naar Noord-Korea vliegen. En om Clinton op een gewone vlucht te zetten met het risico dat hij zijn aansluiting zou missen kon Kim Jong-il net dat zetje kunnen geven het aanbod weer in te trekken. Gelukkig kwam het dankzij miljardair Steve Bing's privé Boeing, die zijn goede vriend Bill natuurlijk even mocht lenen, allemaal goed.

“Dat willen wij ook,” moeten de dames en heren Congresleden gedacht hebben toen zij Clinton triomfantelijk de vliegtuigtrap af zagen komen lopen. Dus toen er vorige week gestemd werd over het plan om een Gulfstream V en drie Boeings uit de Congres luchtvloot te vervangen besloot men er twee van elk merk extra te kopen. Het prijskaartje van $550 miljoen is meer dan de oorspronkelijk beoogde $200 miljoen; anderzijds, de volgende keer dat er zich ergens onrecht voordoet hoeft men niet te dringen bij het aan boord gaan van de reddingsmissie.

VIDEO: Welcome home, Bill

Sunday 9 August 2009

Congreslid met vriezer vol cash

Tot zijn stomme verbazing werd voormalig Congreslid William Jefferson deze week schuldig bevonden aan omkoping en witwasserij. Okay, die undercover FBI video waarop hij een koffer met geld accepteert zag er niet goed uit maar dat is toch geen reden hem naar de gevangenis te sturen?

Jefferson, 62, zat tot vorig jaar namens zijn district in de staat Louisiana in het Huis van Afgevaardigden; en als lid van de handelcommissie van het Huis focusde hij zich op Afrika. Hij ging er vaak heen, had er goede contacten en de manier van leven beviel hem uitstekend. Die liefde en kennis deelde hij graag met de mensen thuis. Hij wees Amerikaanse bedrijven regelmatig op concrete 'business opportunities', met name in Nigeria en Ghana. En mocht iemand interesse hebben om te investeren dan wist hij aan welke touwtjes er getrokken moest worden – dat was tenslotte zijn werk.
Wat de politicus liever niet vertelde was dat hij in de bedrijven die hij aanprees persoonlijke belangen had. Men zou anders wel eens het verkeerde idee over hem kunnen krijgen.

Uiteindelijk kreeg de FBI toch lucht van Jefferson's privé-handel. Ze kregen één van zijn zakenpartners zover om een camera in de achterbak van haar auto te laten plaatsen. Tijdens het overhandigen van een koffer met $100.000 – een “voorschot” bestemd voor de vice-president van Nigeria – belooft Jefferson het geld zo effectief mogelijk in te zetten.

Enkele weken later krijgt de zaak landelijke bekendheid als de FBI het huis van Jefferson doorzoekt. In de vriezer vindt men, naast wat taartbodems en hamburgers, netjes verpakt in aluminiumfolie $90.000. En toen de FBI in 2006 Jefferson's vertrekken op Capitol Hill binnenviel werd er zelfs geschiedenis geschreven.
Niet dat alle Congresleden blij waren met deze unieke gebeurtenis; het Ministerie van Justitie, waar de FBI onder valt, zou zijn boekje te buiten zijn gegaan en de onafhankelijkheid van het Congres in gevaar hebben gebracht. Waar Jefferson ook van verdacht werd dit ging veel te ver.

Robert Trout, Jefferson's advocaat, dacht er net zo over. Althans dat was de strekking van zijn betoog. Zijn cliënt had de wet niet overtreden maar gewoon “onhandig” gedaan; en dat is niet strafbaar. Maar de undercover video dan? “Mijn cliënt wilde de desbetreffende dame zo graag helpen dat hij het geld aannam. Bovendien was hij dronken.” En het geld in zijn vriezer? “Dat benadrukte de vooruitziende blik van mijn cliënt. Hij zou die hele maand weg zijn en wilde niet dat er iets met het geld zou gebeuren. Het was tenslotte voor iemand anders bestemd.”

Hoe langer Jefferson's advocaat aan het woord was hoe ongeloviger de blikken van de juryleden werden. Ze gingen dan ook niet mee met zijn slotverklaring dat, als ze zijn cliënt schuldig zouden vinden, “men iedereen op capitol Hill wel kon oppakken.” Jefferson werd uiteindelijk op 11 van de 16 aanklachten schuldig bevonden en riskeert een gevangenisstraf van meer dan 20 jaar.

Maar als het aan Jefferson ligt zal het zover nooit komen. Direct na afloop van de rechtszaak zei zijn advocaat in hoger beroep te gaan. Hopelijk lukt het hem dan beter om uit te leggen dat het allemaal een groot misverstand is – maar met een vriezer vol cash en een video met smeergeld is die kans vrij klein.

Smile, you`re on FBI TV:

Thursday 6 August 2009

Van Lichtstad naar Sunshine State

Baseball is niet mijn favoriete sport maar eenmaal in het stadion vind ik het iedere keer weer mooi. En als de pitcher van het bezoekende team ook nog een Nederlander is kan de avond helemaal niet meer stuk.

Rick van den Hurk - of op zijn Amerikaans 'VandenHurk' - werd op zijn 16de in zijn geboorteplaats Eindhoven gescout. Snel daarna zat hij in Amerika en sinds een tijd is hij de pitcher van de Florida Marlins. Voor wie meer wil weten: er is allerlei interessante data over hem bekend.

Voor mij is wat er zich buiten het veld afspeelt mooier omdat niets het Amerikaanse verhaal beter vertelt dan een bezoek aan een baseball wedstrijd. Dat begint met de boze blik die ik krijg als ik een biertje wil bestellen. "Please wait until after the national anthem, sir," zegt de verkoper met zijn hand op zijn hart. Oeps. Terwijl ik het bleke pis aanbod Miller Lite en Budweiser afstruinde op zoek naar echt bier had ik de eerste tonen van "The Star Spangled Banner" gemist. Ik houd hem goed in de gaten of hij mijn onpatriotistische gedrag niet afstraft met gif in mijn Stella; vervolgens straf ik hem af en geef geen fooi. Op dat moment beseffen we dat we nooit vrienden zullen worden.

We lopen vlak voor aftrap (afslag? afgooi?) naar onze plaatsen -- en zijn op dat moment ongeveer de enige in ons vak. Baseball wedstrijden duren gemiddeld zo`n drie, vier uur, dus een uurtje missen is geen probleem. En ook tijdens de wedstrijd is het allesbehalve opletten geblazen: het is een groot heen en weer lopen van toeschouwers met bakken nacho's, patat, ijs, pannekoeken, koekjes en bier -- liefst tegelijkertijd.
Om de zoveel slagbeurten ligt het spel stil en worden er met hogedrukgeweren T-shirts de tribunes ingeschoten; camera's zoeken het publiek af op zoek naar het leukste stel, gekste pak, raarste dansje; kinderen worden naar voren geroepen; en een aantal aanwezige soldaten krijgt een staande ovatie. En alles is via het enorme televisiescherm te volgen. Je zou bijna vergeten dat er ook nog een spelletje gaande is.
Dan is Rick aan de beurt: hij schijnt één van de snelste worpen van de hele league te hebben, en de bal is voor mijn ongeoefende ogen inderdaad nauwelijks te volgen als hij gooit. Dat de thuisploeg - de Washington Nationals, het slechtse team dat meedoet in de league - desondanks in drie slagbeurten twee home runs slaat moet zijn vertrouwen geen goed doen.
Rick wordt niet lang daarna gewisseld -- maar ook met de Nederlandse inbreng was mijn aandacht allang afgeleid. Omdat wij zo vroeg aanwezig waren hebben wij iets lekkers verdiend...
...en met deze heerlijke saus/zout/kip combinatie achter de kiezen is het voor ons tijd om op te stappen, hoewel de wedstrijd zeker nog een uur gaat duren en de stand - 5-4 in de zevende inning - genoeg reden tot spanning geeft, lijkt mij. Maar zo werkt het nu eenmaal in het baseball stadion: sport is bijzaak. (Uiteindelijk winnen de Nationals met 5-4 lees ik vanochtend in de krant.)

Wednesday 5 August 2009

Yes We Cannabis

Dat Obama's wereldberoemde gezicht ook voor andere zaken dan 'Hope' of ' Change" kan worden ingezet bewijst de National Organization for the Reform of Marijuana Laws.

De foto die de NORML gebruikt op de aankondigingsposter van haar jaarlijkse bijeenkomst laat een jonge, rokende Barack Obama zien. Voor de goede orde: hij rookt een filtersigaret - hoewel hij in zijn autobiografie openlijk over zijn sporadische drugsgebruik schrijft - en is tegen legalisering van (soft)drugs -- waar de NORML zich juist sterk voor maakt.


De kans dat Obama zich iets van de foto aantrekt is nihil: hij is al van veel ergere dingen beschuldigd dan blowen en bovendien heeft hij wel belangrijker zaken aan zijn hoofd.

Des te vervelender is de poster voor Lisa Jack, een voormalige klasgenoot van Obama die de foto in 1980 maakte. Tot vorig jaar lag de foto en de rest van de serie die ze schoot in haar archief; pas nadat Time Magazine haar benaderde om de foto's te gebruiken voor hun "Man of the Year" uitgave gaf ze toestemming voor publicatie.

Maar wat er nu gebeurt was nooit de bedoeling, aldus Jack. "Als ik gewild had dat ze voor politieke doeleinden werden ingezet had ik jaren geleden wel aan Hillary verkocht," vertelt ze de Washington Post.
De NORML is zich van geen kwaad bewust, zegt directeur Allen St. Pierre. Ze hebben weliswaar geen toestemming maar volgens hun advocaten is de poster voldoende veranderd ten opzichte van de originele foto zodat er geen sprake kan zijn van geschonden auteursrechten. Alle bezoekers van de NORML beurs, die volgende maand in San Francisco gehouden wordt, krijgen de poster; voor $25 is hij ook online te koop.

Of de NORML de foto inderdaad zo makkelijk kan gebruiken valt nog te bezien. Zo ligt Shepard Fairey, de kunstenaar achter de bekende Obama "Hope" poster nog steeds met de Associated Press, de eigenaar van de originele foto waar de poster op gebaseerd is, in de clinch. En inmiddels heeft ook Jack contact met haar advocaten opgenomen.

Toch voelt ze zich ook gevleid zegt ze. Dat haar foto's zo herkenbaar zijn dat mensen ze zelfs illegaal willen gebruiken, "That's really cool."

Tuesday 4 August 2009

Zomers Kerstfeest

De mussen vallen van het dak maar een aantal Amerikaanse warenhuizen zit al helemaal in de Kerstsfeer. En waarom ook niet? Het is tenslotte nog maar zo`n 150 nachtjes slapen.

Sinds vorige week kunnen shoppers bij Sears en K-Mart hun slag slaan op de zogenaamde “Christmas Lane.” Online worden klanten verwelkomd met een plaatje van een jet ski die over een winterlandschap vliegt met aan zijn bagagedrager een banier, “Free shipping on Christmas Lane purchases over $60.” Ook de Toys “R” Us 'Christmas in July' campagne belooft enorme voordelen voor wie nu beslist wat er over vijf maanden onder de Kerstboom ligt.

De spullen die met Kerstkorting de deur uitgaan - televisies, speelgoed en spelcomputers - hebben over het algemeen niets te maken met “the most wonderful time of the year.” Maar daar gaat het in deze lastige tijden ook niet om, aldus een Toys “R” Us persbericht, “Everyone needs a little Christmas, right this very minute.”

Net zoals pepernoten in oktober en paaseieren in februari worden ook de zomerse Kerstacties bekritiseerd. Het is te vroeg; andere feestdagen worden verdrongen en de echte Kerstgedachte wordt te grabbel gegooid. Maar het zal warenhuizen een zorg zijn. Hun enige wens is een herhaling van de dramatische feestmaanden 2008 te voorkomen. Dankzij de crisis – die zo rond half oktober goed voelbaar werd – werd er afgelopen november en december tussen de 5.5 en 8 procent minder omzet gedraaid dan het jaar ervoor. Onverkoopbare voorraden stapelden zich op en er werd voor miljarden verlies geleden.

“Dat nooit meer,” was de overheersende gedachte in het nieuwe jaar en daarom kopen Amerikanen nu in hun korte broek en slippers nieuwe Kerstballen. En als Kerst dit jaar beter uitpakt dan vorig jaar kan 'Christmas in July' wel eens een nieuwe traditie worden.

Obama nu al toe aan nieuwe uitdaging?

Hij zit er amper zes maanden maar president Obama lijkt alweer uitgekeken te zijn op het Witte Huis. Of is het proefballonnetje om de belastingen te verhogen ook anders te interpreteren dan de wens om een ' one term president' te worden?

Dat Amerikanen niet veel op hebben met het betalen van belastingen is een understatement. Zo'n 230 jaar geleden was 'taxation without representation' aanleiding de Britse koning de laan uit te sturen; en Amerika's eerste eigen staatshoofd had ook zo zijn problemen met het innen van belastingen - zo moest president Washington een paar keer het leger inzetten om te voorkomen dat zijn belastinginspecteurs gelyncht werden.

Het gaat er vandaag de dag minder extreem aan toe maar dat betekent niet dat het Amerikaanse belastingstelsel geen slachtoffers meer maakt - en het bekendste voorbeeld daarvan is voormalig president George H.W. Bush. Tijdens de verkiezingen in 1988 zei hij keer op keer dat hij geen nieuwe belastingen zou invoeren en "Read my lips. No new taxes" groeide uit tot zijn campagneslogan. Helaas voor hem bleek die belofte onhoudbaar waardoor Bill Clinton een stokje voor Bush's tweede termijn kon steken.

En sinds afgelopen zondag speelt ook Obama met vuur. In het ABC televisieprogramma 'This Week' vertelde Minister van Financiën Timothy Geithner dat belastingverhogingen niet uitgesloten zijn. Bijna tegelijkertijd opperde Obama's hoogste economische adviseur Lawrence Summers in het programma 'Face the Nation' dat hogere belastingen voor Amerika's middenklasse wellicht noodzakelijk zijn om Obama's ambitieuze agenda te betalen.

Die opmerking staat niet alleen mijlen ver van de uitspraak die Summers in maart deed - "Laat ik zo duidelijk mogelijk zijn. De belastingen gaan dit jaar niet omhoog. De belastingen gaan volgend jaar niet omhoog." - hij staat ook haaks op Obama's campagnebelofte, "Gezinnen die minder dan $250.000 per jaar verdienen gaan geen cent extra belasting betalen."

Voor de goede orde: zelf heeft Obama heeft het woord 'belastingverhoging' (nog) niet in de mond genomen. Maar mocht het zover komen dan geeft hij de Republikeinen bij de volgende presidentsverkiezingen in 2012 een uiterst effectief wapen in handen. Amerikaanse politici kunnen hun kiezers alles wijsmaken maar wie de belastingen verhoogt kan naar een andere baan gaan uitkijken.

Bush sr. zegt het nog één keer:

Democratisch partijtje

President Obama viert vandaag zijn 48ste verjaardag en op het programma staat onder andere een lunch met Democratische senatoren. Dat klinkt een stuk minder spannend dan hoe president Kennedy zijn verjaardag in 1962 vierde -- met dank aan Marilyn Monroe.

Monday 3 August 2009

Obama, Morriaantje en The Joker

De afgelopen weken stond Amerika in het teken van racisme, discriminatie en Gatesgate. En net als de rust - dankzij 'the Beer Summit' - lijkt te zijn teruggekeerd wakkert een anti-Obama poster het vuur weer aan.


Voor wie de film kent is de link in één oogopslag te leggen. Obama is geschminkt als Heath Ledger's karakter 'The Joker' uit de laatste Batman film. Minder duidelijk - voor mij althans - is hoe dat aan 'socialism' te linken is -- of zou de maker van de poster Obama's beleid om te lachen zo slecht vinden?



Een andere optie is dat de poster Obama's ras belachelijk maakt. De witte schmink met de zwarte ogen zou een omgekeerde versie zijn van 'blackfacing' -- een grimeertechniek waarbij blanke acteurs zich met uitzondering van hun ogen en lippen zwart schminken.













Bij het zwarte gezicht hoorden oude, kapotte kleren en een karakter dat niet al te snugger was. In de tijd en plaats dat blackfacing populair was - theaters in het zuiden van Amerika aan het begin van de 20ste eeuw - zagen weinig blanken daar een probleem in. "Morriaantjes, zo zwart als roet" die allemaal oliedomme dingen deden, dat was pas lachen. Dat het leven voor de zwarten in die eerste decennia na de afschaffing van de slavernij lang zo leuk niet was ging men gemakshalve maar aan voorbij.

Of de Obama Joker poster ook zo beoordeeld moet worden vraag ik me af. Lagen andere posters niet meer voor de hand als de maker racistische motieven had? Bovendien, de film en Ledger's met een Oscar bekroonde vertolking waren net als Obama een enorme hit vorig jaar. Waarom kunnen twee succesnummers niet bij elkaar opgeteld worden om een politiek punt te maken? Of zijn de critici van mening dat The Joker make-up alleen ingezet kan worden om blanke politici aan te vallen? Genoeg vragen voor een volgende biertop.

Friday 31 July 2009

Waar blijft de Nederlandse Daily Show?

In Amerika zou men niet zonder inhoudelijke politieke satire op televisie kunnen. Waarom wij in Nederland wel?

Met het afscheid van Koot en Bie stierf het genre uit; en hoewel het beleid in Den Haag al jaren schreeuwt om in zijn hemd gezet te worden komt niemand verder dan of de politiek de rug toe te keren of in wollige zinnen op hoge poten schande te spreken over het laatste stormpje in het bekende borrelglas.

Dit is niet alleen jammer - weinig beroepsgroepen leveren zoveel materiaal aan voor grappen - en begrijpelijk - interessante politici zijn in Nederland dun gezaaid - het is ook een ernstig gemis.

Ter vergelijking: the Daily Show en The Colbert Report zijn twee briljante politieke shows op Comedy Central. In beide programma's wordt zowel over Republikeinen als Democraten grappen gemaakt en politiek gedraaikont wordt keihard en bijzonder geestig afgestraft. Hierbij geldt dat wie de grappen wil kunnen volgen op de hoogte moet zijn van wat zich in het nieuws afspeelt. Zo dragen deze shows, die iedere avond miljoenen kijkers trekken, op geheel eigen wijze bij aan het overbruggen van de kloof tussen burgers en politiek.

Nederlanders daarentegen hebben zelden een leuke reden om te weten wat er in Den Haag speelt, met als gevolg dat politiek veel mensen een zorg zal zijn. En voor hen die beroepsmatig iets van het Haagse spektakel moeten vinden: zij uiten zich op ernstige toon in goed geformuleerde opiniestukken en praatshows.

En dat terwijl veel Haags gedoe helemaal niet serieus genomen moet worden. CDA-ers die wel of niet meedoen aan de Gay Pride; 10 jaar na de renovatie van het Museumplein verzint de gemeente Amsterdam dat intussen alweer gedateerde bankjes vervangen moetn worden; Balkenende die op bezoek bij Obama beloftes doet die rechtstreeks ingaan tegen het kabinetsbeleid; de kenniseconomie; Rouvoet met zijn gezinspolitiek en schaamhaar controle; overheidstips voor veilig internetten die op het moment van bekendmaking al achterhaald zijn.

Weloverwogen afkeurende reacties geven dit beleid, plannen en proefballonnen een legitimiteit die ze niet verdienen; anderzijds moeten ze niet genegeerd worden. Politici krijgen dan het idee dat er niemand op hen let en zij zullen nooit leren van hun fouten.

Amerikanen zitten bovenop de politiek. Niet alleen omdat daar hun toekomst deels wordt bepaald maar ook omdat er zo af en toe iets te lachen valt. Politici op hun beurt weten dat als ze iets doms doen dat ze `s avonds op Comedy Central voor gaas gaan.

De Nederlandse politiek en samenleving zou er met een eigen Daily Show enorm op vooruit gaan. Want politiek waar niemand om kan lachen die verzuurt.

Video: niet heel inhoudelijk maar daarom niet minder leuk. De broers Evan en Michael zetten met behulp van de autotune politieke discussies op muziek.



Thursday 30 July 2009

Zweedse meesters

De Washington Post besteedt niet iedere dag aandacht aan nieuwe museum collecties. Dus als ze het doen moet het de moeite waarde zijn. Waarom vraag ik me dan toch af of ik in the National Museum of American History of in IKEA ben.

Julia Child was s` werelds eerste televisiekok. In een tijd waarin de meeste programma's uit 'talking heads' bestonden gaf zij kookdemonstraties, die gepaard gingen met vallende eieren, onverwachte rookontwikkeling en zichtbare zweetdruppels als zij haar hoofd te ver in de oven had gestoken. Het publiek maalde er niets om: Child werd wereldberoemd en zelfs tot na haar dood in 2004 blijven haar programma's voorbij komen.

Hoewel ik haar wel eens op televisie zag wist ik niet wie ze was; ik kende haar als de dame die kokende chefs interviewt en daarbij opzichtig op het aanrecht leunt. Slecht ter been? Dronken? Allebei? Niets van dat al dat, zo leerde mijn museumbezoek mij vandaag. Child was 1.88 meter en moest dus een beetje zakken voor de camera. Thuis had ze daar geen last van: haar eigen keuken was op maat gemaakt. En liefhebbers kunnen die sinds deze week bekijken in the National Museum of American History.

De muur waar de potten en pannen aan hangen is open zodat bezoekers - naast de twee deuren - goed naar binnen kunnen kijken. Maar een blik door het sleutelgat zou ook hebben volstaan. Child's keuken is niet alleen een keuken, maar ziet er ook zo uit. Aanrecht, kastjes, kookboeken, messen, snijplanken, bakje met elastiekjes en muntjes, haakje voor haar schort en een kleedje op de tafel. Het is een keuken waar je al honderd keer geweest bent zonder dat je je daarvan bewust was.

Child's keuken is veelzeggend over Amerikaanse musea. Deze staan vol met gewone gebruiksvoorwerpen die van beroemde mensen zijn geweest. Soms werkt deze methode: de hoge hoed van president Lincoln, zijn handelsmerk; het bureau van president Kennedy, beroemd van een foto; een wandelstok van president Roosevelt. Vaak niet: de pet van Bob Hope; de telefoon van mediamagnaat Rupert Murdoch; Sylvester Stallone's bokshandschoenen.

En sinds deze week kunnen we daar dus de staafmixer, afwasmachine en de rest van de keuken van Julia Child aan toe voegen. Het is dat er mensen foto's maken anders zou ik zweren dat ik in IKEA ben.

Julia Child kookt - in een studio - een omelet:

Wednesday 29 July 2009

De diplomatieke kracht van bier

President Obama's oplossing voor een uit de hand gelopen ruzie en zijn inzicht in eigen fouten blijven een verademing in vergelijking met de stugge Bush jaren.

Het begon zo simpel: een vrouw in Massachusetts belt de politie omdat ze twee mannen de voordeur van haar buren ziet forceren. Binnen enkele minuten verschijnt een agent die de man die inmiddels binnen is ondervraagt. Deze vertelt dat hij zijn sleutels kwijt is en daarom de deur samen met de taxichauffeur moest openbreken. Als bewijs laat hij zijn ID met adres zien.

Desondanks wordt de man gearresteerd en onmiddelijk begint het staartje. De 'inbreker' is namelijk niemand minder dan Harvard professor Henry Louis Gates, één van Amerika's meest prominente academici, vriend van Obama en inderdaad de echte bewoner. Dat hij gearresteerd is wijt Gates - die zwart is - aan de racistische vooroordelen van de blanke politieagent; een witte professor zou dit nooit overkomen zijn.

De politieagent James Crowley wuift deze beschuldiging weg: hij deed wat hij moest doen en kreeg vervolgens een grote mond waar hij – net als iedere Amerikaan in uniform – niet van gediend is. Crowley zegt dat hij Gates waarschuwde maar dat die hem geen andere keuze liet; en dat Gates zwart is maakt niets uit – als hij groen geweest dan was hij ook in de boeien geslagen.

De zaak kreeg snel landelijke aandacht. Verhalen over agenten die minderheden zonder reden aanhouden, oppakken en soms neerschieten zijn maar al te bekend en kennelijk is Obama's Amerika nog niet post-raciaal verzuchtten sommigen. Anderen zagen in Gates' arrestatie geen ras-, maar klassejustitie. Een hardwerkende agent afbekken die je huis komt beschermen, want denkt die elitaire Harvard gast wel niet?

Gatesgate bereikte het wereldtoneel nadat Obama zich met de zaak bemoeide. Tijdens een persconferentie vorige week zei hij dat hij niet alle feiten kende en bevoordeeld is wegens zijn vriendschap met Gates, maar dat het overduidelijk was dat de politie “stupide” gehandeld had. Een storm van protest volgde: de president had zich hier nooit mee mogen bemoeien en zijn harde woorden waren voorbarig.

Dat zag Obama later ook; hij verscheen onaangekondigd tijdens een persconferentie om tekst en uitleg te geven en belde politieagent Crowley om zijn excuses te maken. Om de zaak helemaal te sussen nodigde hij Gates en Crowley uit om morgen in het Witte Huis – maar nog liever in de tuin – een biertje te komen drinken. Een betere oplossing is niet denkbaar: we hebben hier met twee mannetjes te maken wiens ego's waarschijnlijk de reden zijn dat de zaak uit de hand liep. En hoe is de vrede beter te herstellen dan met een bierje geserveerd door de president die naar eigen zeggen ook over “ a healthy ego” beschikt?

Dit was de eerste keer dat Obama opzichtig en publiekelijk in de fout ging. En zijn damage control technieken zijn nog steeds een verademing: Obama doorziet het probleem, neemt de verantwoordelijkheid op zich en haalt de angel uit de zaak. Vergelijk dat eens met Bush die geen antwoord op de vraag kon geven of hij iets aan zijn presidentsschap zou willen veranderen. En na acht jaar Christelijk blauwe knopen gedrag dat alcohol drinken gelijk stelde aan duivelsverering is het een geruststellende gedachte dat Amerika weer een president heeft die geen enkel diplomatieke middel schuwt.


George W. Bush voordat hij een Born Again geheelonthouder werd:

Tuesday 28 July 2009

Mag Barack buiten komen spelen?

Sepp Blatter, de president van de Wereldvoetbalbond FIFA, was de afgelopen dagen in Amerika. Officiëel om de vooruitgang van 'soccer' te bestuderen maar de echte reden bleek gister tijdens zijn bezoek aan het Witte Huis. Of president Obama volgend jaar naar het WK voetbal wil komen? Please?

Ooit zagen Amerikanen voetbal hetzelfde als algemene ziektekostenverzekering: een typisch Europees verschijnsel waar men vaag iets over gehoord had maar waarvan de details onbekend waren. Maar tijden veranderen; en terwijl het land went aan het idee dat Obamacare niet gelijk staat aan de totale vernietiging van 'The American Way of Life' zit ook 'soccer' in de lift. Het Amerikaanse team behaalde vorige maand ten koste van Europees Kampioen Spanje voor het eerst de finale van een officiëel FIFA toernooi; en dat ze in die wedstrijd om de Confederations Cup bijna van Brazilië wonnen was een enorme opsteker voor het Amerikaanse voetbal.

Ook het clubvoetbal wint aan populariteit en voor een land zonder eigen grote namen of traditie doen de Yanks dat best aardig. Ieder weekend zijn er live wedstrijden op televisie en stadions door het hele land zitten vol. Het is natuurlijk niets vergeleken bij Europa, maar u moet bedenken dat het land vóór 1994 - het jaar dat het WK in Amerika werd georganiseerd - de spelregels nauwelijks kende.

Toch gaat het tempo waarin Amerika voetbal omarmt sommigen niet snel genoeg. En dat is, om met de woorden van een kenner te spreken, net zo logisch als toeval. Aan de ene kant een sportgek land met 300 miljoen inwoners, aan de andere kant het meest populaire spelletje op aarde. Oftewel hoe eerder die twee aan elkaar te koppelen zijn hoe sneller de FIFA kassa nog harder kan gaan rinkelen. "En wie kan dat beter doen dan Obama," moet men bij de FIFA hebben gedacht. Populair, sportief en zwart is hij de perfecte ambassadeur voor het WK volgend jaar in Zuid-Afrika. Of Obama daadwerkelijk komt liet hij na de bespreking met Blatter in het midden maar hij gaat het proberen.

Blatter kan daar voorlopig mee leven. Hij heeft namelijk nog wat onderhandelingsmateriaal achter de hand. De Zwitser is ook lid van het IOC en Obama zou graag de Olympische Spelen in 2016 naar zijn thuisstad Chicago halen. En de FIFA president wil best een goed woordje voor zijn Amerikaanse collega doen als die op zijn beurt bereid is de details volgend jaar in een skybox in Johannesburg te bespreken.

Blatter begaat een Schwalbe op zichzelf

Monday 27 July 2009

Martelprofessor ondervraagd

Voordat John Yoo, de professor in onderstaande video, aan de slag ging bij de universiteit van Californië werkte hij als juridisch adviseur voor de Bush regering. Daar schreef hij onder andere de zogenaamde Martel Memo's. Tijd om eens een grap met hem uit te halen.

Aan de hand van Yoo zocht, vond en overschreed Amerika na 9/11 de grenzen van de wet. Het was Yoo die oordeelde dat het afluisteren van Amerikanen zonder toestemming en zonder reden binnen de wet viel; het was Yoo die stelde dat 'de harde ondervragingstechnieken' geen martelingpraktijken waren; en het is Yoo die iedere vorm van kritiek op zijn juridisch advies aan voormalig vice-president Dick Cheney afdoet als "absurd."

Wie niet horen wil, moet maar voelen dachten de makers van het Australische programma 'The Chaser’s War on Everything.' En in een outfit die we kennen van de beruchte foto's uit de Iraakse Abu Ghraib gevangenis draait een komiek tijdens Yoo`s collega de rollen om en stelt de martelprofessor een paar indringende vragen.

Wednesday 22 July 2009

Onderkin is welkome afleiding

President Obama gaf vanavond een prime time persconferentie over zijn plannen voor de invoering van een algemene ziektekostenverzekering. Een belangrijk onderwerp – maar voor velen een complexe ver-van-het-bed-show. Gelukkig is er voldoende onbelangrijke afleiding.

Zo wees Obama vorige week Regina Benjamin aan als de nieuwe 'Surgeon General.' Dit houdt in dat ze baas wordt van de 6000 medewerkers van het Commissioned Corps of the U.S. Public Health Service; en als de 'chief health educator' zal ze Amerikanen informeren over gezonde leven en het voorkomen van ziektes. Benjamin staat te boek als een slim persoon, een ervaren dokter en 'a real go-getter.'

Toch vragen sommigen zich af of zij de juiste persoon is: Benjamin is namelijk ook te dik. En in deze tijd waarin overgewicht dodelijke ziekte Nummer Eén is en de helft van Amerika's volwassenen en een derde van alle kinderen te zwaar is geeft dat een verkeerd signaal. Immers, de verwachte reactie op een te dik persoon die mensen vertelt dat ze moeten afvallen, “Says who, fattie!”

Anderzijds verwachten haar supporters, juist omdat ze wat extra kilo's heeft, dat ze zich goed zal kunnen inleven in haar publiek als ze vertelt over de gevaren van overgewicht. Men wijst hierbij op presentatrice Oprah Winfrey die ook regelmatig ten overstaan van de hele wereld over haar strijd tegen de kilo's praat. Zoveel aandacht zal Benjamin nooit krijgen maar de strategie kan werken.

Voor beide kanten zijn argumenten aan te dragen maar dat is niet het belangrijkste van deze discussie. Ook het feit dat men maar wat gist naar haar echte gewicht -- gevaarlijk of een paar gezellige zwembandjes? -- en de herkomst – driemaals daags Maccen of haar genen? -- doet niet echt ter zake. Dat zijn details.

Het opmerkelijke aan deze zaak is men het grotere geheel negeert. Al 30 jaar wordt geconstateerd dat Amerika dichtslibt en de enige reactie is dat vliegtuigstoelen, WC's en doodskisten worden aangepast. Andere ongezonde gewoonten zijn met veel bombarie en politieke eensgezindheid aangepakt: drugsgebruikers worden opgesloten, rokers staan buiten en drinken mag pas van 21 jaar en gebeurt binnen achter gesloten deuren – het enige dat iedereen altijd en overal mag, kan en doet is eten. Zelfs wie overduidelijk genoeg heeft gehad blijft welkom.

Gaat Benjamin hierin verandering brengen? Wellicht, maar waarschijnlijk niet. Gelukkig heeft haar onderkin de aandacht even kunnen afleiden van de echte problematiek.

Ministerie van Financiën zoekt hofnar

De medewerkers van het Bureau of Public Debt hebben dankzij de crisis een lastige tijd achter de rug en dat het begrotingstekort tot ongekende hoogte opliep wordt ook hen zwaar aangerekend. Voorlopig blijft de economische barometer zwaar weer aangeven dus hoog tijd om hen eens op te vrolijken.

Mocht u het even kwijt zijn: het Bureau of the Public Debt (BPD) -- naar eigen zeggen "een kleine organisatie binnen het Ministerie van Financiën" - leent het geld dat nodig is om de federale overheid te laten draaien en houdt toezicht op de schulden. Door de crisis, het $800 miljard kostende stimuleringsplan en president Obama's ambitieuze agenda draait het BPD de laatste maanden overuren.

Niet iedereen waardeert hun inzet en lange werkweken. Fiscaal conservatieven vinden dat Uncle Sam de hand op de knip moet houden nu het begrotingstekort voor dit jaar meer dan $1.1 biljoen bedraagt. In felle bewoordingen vallen zij Obama's uitgavepatroon aan en het BPD gaat daarbij niet vrijuit.

Deze combinatie - hard werk en weinig waardering - is dodelijk weet ook de top van het BPD. En zeker in deze tijden heeft niemand iets aan hangende kopjes. Op zoek naar een oplossing om hun medewerkers op te vrolijken plaatste men deze vacature, "Gezocht: m/v die 'Humor in the Workplace' programma's kan verzorgen. Gedurende twee bijeenkomsten van drie uur bespreekt de kandidaat de rol van humor op de werkvloer en het belang van lachen om stress te voorkomen. Ook moet hij/ zij 'on the spot' cartoons kunnen maken over BPD-gerelateerde onderwerpen." Na de afloop van de sessies moeten BPDers humor met hun werk kunnen combineren, begrijpen waarom lachen goed is en weten hoe ze burn-outs voorkomen.

Zover is het niet gekomen. Nadat de vacature bekend was geworden werd er moord en brand geschreeuwd. "In deze tijden geld uitgeven aan een hofnar, het is een schande." De BPD top besloot daarop dat "het programma geen nuttige besteding van belastinggeld zou zijn" en trok de vacature in.

Helaas. Ik had u graag willen vertellen hoe de zoektocht was afgelopen; nog liever had ik verslag van een sessie gedaan. Ik was erg benieuwd naar de cartoon die de humorexpert zou maken over de voorspelling dat de invoering van een algemene ziektekostenverzekering in het komende decennium $10 biljoen gaat kosten.

Monday 20 July 2009

NBC zoekt terroristen

De Rijdende Rechter, Opsporing Verzocht en zelfs Peter R. de Vries' programma's hebben één ding gemeen: het maakt niet uit of de verdachten vrijuit gaan of niet. Dat probleem heeft NBC's nieuwe programma “The Wanted” niet – maar dat maakt nog geen leuke televisie.

De opzet van “The Wanted” is bekend: verborgen camera's, groen/witte nachtopnames en schokkerige hand held shots. Interviews met de vaste krachten, afgewisseld met beelden van de persoon van de week. Tijd, plaats en andere informatie komt met typemachine geluiden het beeld binnen. Je vraagt je bijna af waarom NBC denkt dat iemand dit programma wil zien.

Totdat je het nieuwe en onverwachte aspect van de show hoort: 'the wanted' zijn terroristen en de mensen die jacht op hen maken voormalig Green Beret Roger Carstens, voormalige Navy SEAL Scott Tyler en onderzoeksjournalist Adam Ciralsky.

Vanavond is de première en deze uitzending draait om Mullah Krekar, oprichter van terreurorganisatie Ansar al-Islam en, volgens een persbericht van NBC, “an Islamic Nazi.” Dat al jaren bekend is dat hij in Oslo woont – met zijn naam op de brievenbus - maakt voor de spanningsboog niets uit, aldus één van de producenten van de show. Alle personen die in “The Wanted” behandeld worden staan rood gemarkeerd op de website van Interpol. Dat is niet hetzelfde als een internationaal arrestatiebevel, maar “houdt in dat ze ergens gezocht worden en dat Interpol moet helpen bij hun uitlevering.” Maar dat is makkelijk gezegd – eerst moet iemand hen willen arresteren.

En halverwege “The Wanted” blijkt dat het manco van de show. Als de man echt verdacht was had men hem allang opgepakt; dat hij vrij rond loopt is geen gebrek aan detectivewerk, maar het gevolg van complexe bureaucratie en internationaal recht. En dat is via televisie lastig over te brengen. De presentatoren doen wel hun best om alles extra spannend te maken, maar die methode valt dood als ze hem ook gebruiken tijdens het huren van een auto.

Na afloop van de show volgde een update: de Noorse premier heeft beloofd dat de terrorist uitgeleverd kan worden aan Irak – het land waar hij gezocht wordt. De makers van “The Wanted” zullen dit ongetwijfeld als een compliment zien; maar of deze mix van reality, entertainment en internationale rechtsgang ook kijkers gaat opleveren is zeer de vraag.

De trailer van "The Wanted"

Tuesday 14 July 2009

De buit is binnen maar tegen welke prijs?

Premier Balkenende kan tevreden zijn over zijn bezoek aan het Witte Huis. President Obama nodigde hem persoonlijk uit om deel te nemen aan de G20-top in september in Pittsburgh. Aan deze eer hangt echter een redelijk prijskaart.

Wie Balkenende's bezoeken aan Bush nog kan herinneren hield gister zijn hart vast. De premier was toen zichtbaar onder de indruk van zijn gastheer en leek meer op een schooljongen die zich bij de rector moest melden dan de leider van één van Amerika's oudste en trouwste bondgenoten.

Inmiddels is Balkenende een ervaren rot op het internationale toneel. En dat die ervaring wat waard is blijkt uit Obama's uitnodiging voor de G20-top. Nederland is officieel geen lid van deze club van de belangrijkste economieën ter wereld maar slaagde er – net als bij de laatste twee bijeenkomsten - opnieuw in om van de partij te mogen zijn.

Zoals dat echter gaat in politieke kringen: voor wat hoort wat. En met dat deel van de deal zou Balkenende het thuis nog wel eens lastig kunnen krijgen. Behalve de crisis stonden ook Afghanistan en Guantánamo Bay, de Amerikaanse gevangenis op Cuba, op de agenda. Voor Obama is Afghanistan het belangrijkste toneel in de strijd tegen het terrorisme; en hij zou graag zien dat andere landen een grotere verantwoordelijkheid nemen. Maar Nederland wil de bijdrage aan de missie volgend jaar te beëindigen.

Ook bij het sluiten van Guantánamo Bay kan Amerika buitenlandse hulp goed gebruiken: een aantal gevangenen mag weg maar kan niet naar huis omdat het daar niet veilig is en Amerika komen ze vanwege strikte anti-terreurwetten niet in. Een aantal Europese landen is bereid ex-gedetineerden op te nemen maar Nederland blijft halsstarrig weigeren.

Tot gister. Mocht Obama in de problemen komen om zijn belofte in te lossen om Guantánamo Bay voor 20 januari 2010 te sluiten, “dan zal Nederland het overnemen van gevangenen nog eens bezien,” aldus de premier. En hoewel hij voet bij stuk hield om alle Nederlandse troepen volgend jaar uit Afghanistan terug te trekken betekent dat volgens Balkenende niet “dat Nederland het Afghaanse volk de rug zal toekeren.”

Wat deze uitspraken in de praktijk inhouden zal Balkenende bij thuiskomst mogen uitleggen want beide onderwerpen liggen gevoelig in Den Haag. Oftewel, voordat hij zijn koffer kan pakken om naar Pittsburgh te reizen staat hem nog lastige zomer te wachten.

Uit den ouden doosch:

Monday 13 July 2009

Aangeprezen vanuit het graf

Na het overlijden van Nico Haak wisten de producenten van de Bioregulator – een armband met 'heilzame' werking – niet hoe snel ze de reclames met de zanger moesten verwijderen. Met name de payoff onder Haak's lachende gezicht “Ik doe hem nooit meer af” vond men ongepast. Dat het ook anders kan bewijst het marketingbedrijf Media Enterprises.

Billy Mays verscheen regelmatig op de Amerikaanse televisie. Als een moderne Amazing Discoveries Mike prees hij in commercials van twee minuten spullen uit de Mighty productlijn aan. Dat je van mijlen ver kon zien dat deze spullen thuis alleen maar konden tegenvallen deed aan Mays' enthousiasme niets af.

Probleemloos herstelde hij gesprongen leidingen met wat Mighty Putti, repareerde hij parachutes met Mighty Tape – die hij daarna zelf testte – en liet hij onder water zien hoe je met Mighty Mendit een kapotte duikuitrusting kon verhelpen. En hij was daar nog jaren mee doorgegaan als de All Mighty hem eind vorige maand niet tot zich geroepen had.

Media Enterprises, het bedrijf dat Mays inhuurde voor de infomercials, werd door zijn plotse dood met een dilemma geconfronteerd. Uit respect voor de overledene al zijn commercials schrappen? Of Mays – die een redelijke cultstatus had opgebouwd – aanhouden als spokesperson?

Na langdurig beraad werd besloten Mays gedurende de week na zijn dood niet op televisie te laten zien. Inmiddels is hij weer terug en klinkt op de meest onmogelijke tijden zijn karakteristieke openingszin “Hi, Billy Mays here.” De eerste keren was het vreemd om een dood iemand zo blij over zulke flutspullen te horen praten, maar nu valt het nauwelijks meer op. Sterker nog, het feit dat hij er niet meer is maakt de Mighty lijn infomercials geloofwaardiger. Noem het het Jackson effect: zijn plastische chirurgie, rechtzaken en excentrieke leefstijl zijn hem ook vergeven en in plaats daarvan overheersen de berichten over zijn muzikale genialiteit.

Het gaat te ver om beide heren op hetzelfde voetstuk te plaatsen – opmerkelijk detail: ze waren allebei 50 en overleden op dezelfde dag – maar ook Mays deed waar hij goed in was. En hij had zich geen mooier eerbetoon kunnen voorstellen dan dat hij daar vanuit het hiernamaals mee door mag gaan.

Sunday 12 July 2009

Californië verruilt dollars voor IOU's

Wie de film 'Dumb& Dumber' heeft gezien weet dat "IOU's are as good as money." Althans dat probeert Jim Carrey's karakter Floyd een woedende crimineel wijs te maken die in plaats van geld slechts wat papiertjes en bonnetjes in een koffer aantreft. Inmiddels hanteert een andere Hollywoodster - gouverneur Arnold Schwarzenegger - dezelfde strategie. Op naar de volgende crisis?

Bij het aanbreken van het nieuwe fiscale jaar op 1 juli bleek dat de Amerikaanse staat Californië maar liefst $26.3 miljard tekort kwam. En omdat de vaste lasten - ambtenarensalarissen, uitkeringen en openbare aanbestedingen - doorlopen moest er snel een oplossing worden gevonden. Entrée de IOU.

Voor de staat zijn deze schuldbekentenissen een gouden greep. Betalingsverplichtingen worden - op papier - nagekomen en ondertussen wordt tijd gewonnen om ergens een paar miljard vandaan te halen om de boeken op orde te krijgen. Inmiddels zijn er al 90.000 IOU's ter waarde van zo'n $350 miljoen in omloop en de verwachting is dat de teller voor het einde van de maand op $2.5 miljard staat.

Niet iedereen is even blij met deze constructie. Zo kondigden Wells Fargo, JPMorgan Chase en Bank of America afgelopen vrijdag aan dat zij niet langer IOU's in cash zullen omzetten; Citibank doet vanaf volgende week vrijdag niet meer mee. Het zou namelijk niet de eerste keer zijn dat zij de klappen van het Californische wanbeleid mogen opvangen. In 1992 - toen het land ook door economisch harde tijden ging - nam de staat voor het eerst zijn toevlucht tot IOU's. En ook toen beloofde men plechtig dat het om "een kortlopende maatregel ging," aldus een Bank of America woordvoerder.

"Maar hoe langer we de IOU's accepteerden hoe langer het duurde voordat de kwestie was opgelost. Wij willen nu voorkomen dat onze hulpvaardigheid de zaak onnodig rekt." In een verklaring sloot Wells Fargo zich aan bij deze woorden, "Californië moet, net als ieder huishouden en ieder bedrijf, met geld leren omgaan. Banken zijn niet de oplossing voor Californië's financiële problemen."

Amerika zou Amerika niet zijn als anderen hier kansen zien. De IOU's zijn geldig tot 2 oktober, tenzij de staat eerder uit de budget problematiek is. Gezien het enorme gat en de nog steeds onzekere tijden betekent die belofte niet zoveel. Grote kans dat iedereen dus zo snel mogelijk van zijn IOU's afwil -- Californië is tenslotte niet de enige met betalingsproblemen. Daarnaast leveren de IOU's 3.75 procent rente op en mogen ze van de U.S. Securities and Exchange Commission doorverkocht worden .

Zo is er inmiddels op de website Craigslist een levendige handel gaande. IOU's zijn minder waard dan de echte dollars maar wie goed zoekt kan een mooie deal vinden. Via ioumarket.com kunnen tegen betaling advertenties geplaatst worden om van IOU's af te komen. En de New Yorkse investeringsmaatschappij SecondMarkets loopt ook met plannen rond om zich met deze ontluikende markt te bemoeien.

Enerzijds worden deze handelaren alle goeds toegewenst. Geld verdienen in economisch lastig tijden daar zijn ballen en hersens voor nodig. Anderzijds is het te hopen dat deze business kleinschalig blijft.

Als het echt lucratief wordt en andere staten Californië's voorbeeld volgen - wat niet ondenkbaar is gezien hun begrotingstekorten - zullen ook mensen zonder verstand van zaken zich op de IOU markt storten met het idee snel en makkelijk geld te verdienen. En is dat niet de reden dat de crisis die de IOU's nodig maakte in de eerste plaats begonnen is?

Thursday 9 July 2009

Slaapverwekkende zaak

Dat Edward Trujillo's veroordeling wegens wapenbezit ongegrond is verklaard dankt hij aan zijn advocaat. Niet vanwege diens indrukwekkende pleidooi of argumenten, maar omdat strafadvocaat Michael Harrison's onorthodoxe gedrag zijn cliënt “any meaningful representation” ontnam, aldus de rechter. En dat is in strijd met de New Yorkse wetgeving.

Zo viel Harrison regelmatig in slaap, bladerde hij tijdens getuigenverhoren in tijdschriften en gaf hij een “bizar” openingspleidooi waar de rechtszaal hard om moest lachen. Zo niet de verdachte; hij nam een nieuwe advocaat in de arm die pleitte dat de zaak over moest. De rechter gaf hem gelijk en had bovendien een fikse waarschuwing voor Harrison die de “the integrity of the judicial process” in gevaar zou hebben gebracht.

Harrison reageert laconiek op de zaak. Zelf is hij van mening dat zijn opening juist “very logical and precise” was. Dat iedereen in lachen uitbarstte ziet hij niet als een probleem, “Laughter's very good when you're looking at many years in prison.” En zelfs het verwijt dat hij sliep lijkt hem niet te deren. “That sounds very relaxing.”

Monday 6 July 2009

Politieke zendtijd of blockbuster?

Het verschil tussen een reclame en een speelfilm is over het algemeen makkelijk te zien. Maar bij het benoemen van de categorie waarin “Hillary: The Movie” valt moet het Amerikaanse Hooggerechtshof uitkomst bieden.

De film is gewijd aan Hillary Clinton en uitgebracht in de periode dat zij met Barack Obama in felle strijd verwikkeld was over de Democratische nominatie. En de inhoud is op zijn zachts 'anti-Hillary' te noemen. Conservatieve commentatoren en Republikeinse kopstukken vertellen gedurende 90 minuten waarom zij volledig ongeschikt is om Amerika's volgende president te worden.

De zaak kwam aan het het rollen toen Citizens United, de conservatieve organisatie achter de film, zendtijd voor trailers wilde inkopen. De zender wilde daar geen gehoor aan geven omdat “Hillary” in hun ogen geen film is maar een politieke reclame van anderhalf uur. En die mogen alleen worden uitgezonden worden als het einde van de reclame de geldschieters vermeldt. Citizens United stapte daarop naar de rechter: de film is een artistieke uiting en valt onder de vrijheid van meningsuiting. Dat de timing en inhoud het politieke proces kunnen beïnvloeden doet daar naar hun mening niets aan af.

Aan de negen leden van het Hooggerechtshof nu de lastige taak deze zaak tot een goed einde te brengen. Enerzijds is het onwenselijk dat mensen niet langer politiek getinte films kunnen financieren zonder voor hun politieke voorkeur uit te komen. Anderzijds als in campagnetijd alles gezegd kan worden zonder dat het publiek weet waar de boodschap vandaan komt zet dat de deur open voor de meest lage en anonieme beschuldigingen – een strategie die men in de Amerikaanse politiek al jaren probeert te beteugelen.

De uitspraak over “Hillary: The Movie” wordt in september verwacht.