Behoefte aan angst

Russen, meteorieten, aliens, vulkanen, iedere avond wordt Amerika wel door iets anders bedreigd. Ik ken geen volk op de wereld dat zijn eigen land zo vaak ziet ontploffen, bevriezen of overstromen. De scenario's zijn voorspelbaar en simpel, maar ik kijk net zo lang tot dat ik de categorie van de rampenfilm kan bepalen.

De eerste soort heeft een wijze les: met de natuur kan je niet sollen. Wij kunnen alles proberen, maar tegen een nieuwe ijstijd/ vloedgolf/ vulkaan kan je niets doen.

Categorie twee focust op het menselijke leed. Families worden gescheiden, want niet iedereen kan worden gered. Er is namelijk maar beperkt ruimte in de atoomkelder/ reddingsloep/ vluchtauto.

Amerikanen zijn zo dol op eigen leed, en niet alleen omdat het allemaal maar film is. Er spreekt zelfmedelijken uit. Want ze hebben nog nooit een alles bedreigende natuurramp of bovenmenselijk leed meegemaakt. En dat steekt.

Afrika heeft honger, Europa kan terug kijken op een goeie, bloedige geschiedenis, Azie is met de tsunami terug in de top drie en Zuid-Amerika kan de hand schudden van een paar dictators in de juiste betekenis van het woord.

Maar Amerika? Revolutie, Burgeroorlog, het staartje van WOI, Pearl Harbour, minder dan twee keer zoveel doden in WOII als Nederland en een hele riedel domme oorlogen. Daarom grijpen ze 9/11 aan om zo lang moeilijk over te doen. Eigenlijk gaat het met Amerika - dat zichzelf graag als de langst lopende democratie neerzet - al heel lang, heel goed.

Maar vrijheid, rijkdom en onbeperkte mogelijkheden lijken niet genoeg. Wij hebben recht op ellende. Wij willen ook wel eens bezet worden; geef ons heden onze dagelijkse levensbedreigende situatie.

Amerikanen hebben behoefte aan angst, omdat ze deze emotie niet kennen. En dat wordt ze niet alleen door films aangesmeerd. Van de kerk moet je bang zijn voor homo's, van politici moet je vreemdelingen wantrouwen en de media waarschuwt voor alles: roltrappen, spullen uit China, Internet, je buren etc.

Deze behoefte aan angst wordt gevoed door de nog grotere behoefte aan helden. En omdat je die pas kan herkennen als het echt gevaarlijk wordt, kan je twee dingen doen. Of je overdrijft iedere situtatie, zodat iemand al snel als held kan worden neergezet; of je maakt films.

Vergezocht? Zolang het weerbericht hier "The Extreme Wheather" heet, begrijp je wat ik met overdrijven bedoel; helemaal als de Amerikaanse Gerrit Hiemstra de indruk blijft wekken dat hij de weersvoorspelling met gevaar voor eigen leven uit de klauwen van de weergoden heeft getrokken.