Staatsrecht for dummies

Ik passeer elke dag the Capitol, the American Archive Building en het Witte Huis. En elke dag staan busladingen Amerikaanse toeristen in de rij om deze gebouwen van binnen te bekijken. De namen op hun T-shirts vertellen waar ze vandaan komen: "San Diego," "Kansas," "NYC."

Een bezoek aan D.C. is meer dan een uitstapje; het is een bedevaart. Het is een hommage aan alles wat dit land groot heeft gemaakt: de Constitution, the East Wing, JFK`s eeuwige vlam. Het is een reis die iedere Amerikaan tenminste eenmaal in zijn leven wil maken. Ze willen alles waar ze zoveel over gehoord hebben en gezien hebben, met hun eigen ogen zien. Hoe verdeeld het land ook is, elke Yank is gelijk als hij of zij de trappen naar het Lincoln Memorial oploopt.

Nederlanders begrijpen dit niet: misplaatste arrogantie, ego-tripperij en trots op een geschiedenis die nog niet eens begonnen was toen Europese landen al op eeuwen konden terugkijken.

Voor Amerikanen is het daarentegen net zo onbegrijpelijk dat wij niet trotser zijn op onze geschiedenis; dat wij geen idee van onze rechten en ons staatsbestel hebben.

Eerlijk gezegd, ze hebben gelijk. Toen ik las dat Richard Kraijceck en andere Bekende Nederlanders ingezet gaan worden om het staatsrecht aan burgers uit te leggen, moest ik denken aan al die rijen voor de Amerikaanse overheidsgebouwen: bijna elke Amerikaanse school organiseert ieder jaar een fieldtrip naar D.C. Zelf ben ik als scholier drie keer naar Vlieland geweest en een week naar Rome, maar nooit naar de Tweede Kamer of het Amsterdamse Rijksmuseum.

Ik heb niets tegen Kraijceck: een goede tenniser en er is ongetwijfeld lang en diep nagedacht voordat men bij hem uitkwam. Betrouwbaar, herkenbaar en hij valt goed bij jong en oud. Maar het gaat niet om wie het uitlegt; het belangrijkste is wat er verteld wordt; en het verhaal over ons staatsbestel hoeft niet mooier gemaakt te worden. Laat het voor zich spreken.